Książka: Ta, którą nigdy nie byłam

Zaczerpnięte z wiersza Alejandry Pizarnik motto książki brzmi: ”Nie mam odwagi przestać być tym, kim nigdy nie byłam”* i bardzo dobrze oddaje treść najnowszej powieści Majgull Axelsson. Bohaterka powieści ma dwie tożsamości. Jako małe dziecko nie wiedziała, jak właściwie ma na imię. Mama (będąca Polką; jakże miły akcent) nazywała ją Mary, a tata uparcie mówił na nią Marie. Nigdy nie zdołali dojść do porozumienia w sprawie imienia jedynej córki. We wszystkich pozostałych sprawach niestety równ...

"Wymyśliłam Marie (...) Jeśli to nie Marie wymyśliła mnie"[1]. Kim naprawdę jest MaryMarie Sundin, bohaterka powieści Majgull Axelsson? Spadkobierczynią brzemienia nałożonego na jej barki przez rodziców – Herberta, "któremu w życiu zależało tylko na tym, żeby być tak zwyczajnym, jak to możliwe. Normalnym. Przeźroczystym. Jak inni. Dlatego przeżył swoje życie w milczeniu, udając, że to, co się stało nigdy się nie zdarzyło"[2], i Renate, ocalonej więźniarki obozu koncentracyjnego, nieprzystoso...

(Uwaga - spojlery!) "Majgull Axelsson powraca z intrygującą powieścią o rozdwojeniu jaźni, poszukiwaniu tożsamości i codziennych wyborach, które w każdej chwili mogą skierować nasze życie w najmniej oczekiwaną stronę" (1). Okrutnie smutna historia MaryMarie - kobiety o dwóch imionach i dwóch osobowościach. Smutne dzieciństwo, nieudane małżeństwo (które zawarte zostało tak na prawdę dlatego, gdyż MaryMarie nie potrafiła odmówić), praca, która nie daje satysfakcji a do tego wypadek męża, któ...

Nie znamy siebie i nigdy nie będziemy w stanie poznać – oto główne przesłanie nowej książki Axellson. Mary Marie i tak jest w lepszej sytuacji niż przeciętny człowiek, choć jakże męczącej – ma świadomość istnienia dwóch siebie. „Nie wiem jak to się stało, ani kiedy, wiem tylko, że przez całe moje dzieciństwo Marie towarzyszyła mi jak cień”*. Podaje nawet źródło powstania swojej „drugiej ja”. W pewnym momencie była już tak wyczerpana swoim życiem, że po prostu chciała stać się kimś innym. Jeż...

„Ta, którą nigdy nie byłam”, to - podobnie jak wszystkie pozostałe powieści Axelsson - dramat obyczajowy z kobietą w roli głównej Tym razem kobietą dość szczególną, bo… podwójną. Wobec prawa MaryMarie Sundin jest jedną osobą, córką Herberta, właściciela pralni chemicznej, i Renate, gospodyni domowej i byłej więźniarki Auschwitz - ludzi, „którzy nigdy się nie zrozumieli”[1] do tego stopnia, że nie byli w stanie ustalić, jaką wersję imienia ma nosić ich córka, w których domu „każdy dzień wymaz...

Czytałam „Modlitwę za Owena” zastanawiając się, po co, u diabła, autor mi o tym wszystkim opowiada. I jeszcze jak opowiada. Najpierw zapowiedź historii. Potem historia. Potem historia powtórnie, bo a nuż nie do końca zrozumiałam. I po dwóch stronach wyciąg najważniejszych wydarzeń — dla utrwalenia. Akcja w tempie ślimaczym posuwa się do przodu, o ile właśnie nie robi kilku kroczków w tył. Ech… Cisnęłam książkę w kąt i zabrałam się za nową powieść Axelsson. Od razu odetchnęłam z ulgą. Treści w ty...

Mary? Marie? A może albatros ukryty w kobiecym ciele, który próbuje wzbić się ponad swoje lęki gromadzone pod białymi skrzydłami, które bynajmniej nie są niewinne? O kim jest ta powieść? O tej, która opowiada o innej, czy o tej, która usiłuje siebie opowiedzieć? O tej, która oksymoronicznie zabiera głos w swoim milczeniu, czy o tej, której odebrana jest mowa, bo nie jest w stanie ująć w słowa tego, co chce powiedzieć? Kim jest bohaterka nowej powieści Axelsson? I czy możemy mówić tutaj o bohater...

Kiedy Mary zasypia, ze snu budzi się Marie – i odwrotnie. Żyją równolegle, jednak bez trudu spotykają się każdego dnia w tym samym miejscu. Do czasu…

Mąż MaryMarie zostaje znaleziony półnagi na ulicy pewnego wschodnioeuropejskiego miasta, prawdopodobnie wyrzucony przez okno po nocy spędzonej z nieletnią prostytutką. Ma strzaskany kręgosłup, już zawsze będzie przykuty do wózka. Mary zamierza zabrać męża do domu i otoczyć opieką, Marie chce go odłączyć od respiratora.


Majgull Axelsson powraca intrygującą powieścią o rozdwojeniu jaźni, poszukiwaniu tożsamości i codziennych wyborach, które w każdej chwili mogą skierować nasze życie w najmniej oczekiwaną stronę.


"»Ta, którą nigdy nie byłam« to nie tylko pejzaż wewnętrzny kobiety sukcesu i analiza psychologiczna pokolenia »awansu społecznego«. To również scena konfrontacji dwóch światów, które dzieli poziom życia. Książka napisana z ogromną wrażliwością społeczną i niezaprzeczalnym talentem literackim. Dzieło na miarę »Persony« Bergmana".

Agnieszka Drotkiewicz

[Wydawnictwo W.A.B., 2008]