Książka: Wszystko, co lśni

Jury Nagrody Bookera jakiś czas temu już wyraziło swoją opinię o powieści Catton. Efekt był mniej więcej taki, że mająca wtenczas 28 lat Nowozelandka została najmłodszą laureatką w historii tego wyróżnienia, a fakt, że "Wszystko, co lśni" (liczące w oryginale 832 strony) jest najobszerniejszą książką wśród nagrodzonych, uważam za niewart wspomnienia. Bo jakie to ma znaczenie? Chyba tylko takie, że niektórzy musieliby wziąć urlop, by przeczytać tę powieść w zadowalającym czasie. Poza tym egzempla...

Jak sprzedać w dużym nakładzie całkiem zwyczajny kryminał? Po pierwsze, stwórzmy pozór czegoś głębokiego. W tym celu nadajmy rozdziałom zodiakalne tytuły ("Słońce w Koziorożcu", "Saturn w Wadze" itp.) i wepchnijmy na niektórych stronach schematy układów planet, twierdząc, że fabuła jest w wielce głęboki sposób powiązana z astrologią. Nikt nie sprawdzi, nikt nie zrozumie. Zróbmy jeszcze coś nietypowego, na przykład zamieśćmy na początku każdego rozdziału jego streszczenie. Było coś takiego w jedn...

Recenzuje: Rbit Bigos. Potrawa niejednoznaczna. Treściwa, smaczna, aromatyczna, złożona z bardzo wielu składników. Jednak konsumpcja ma też efekty uboczne, od skutków wysokiej kaloryczności poczynając, na tchnieniach Eola trawiennego kończąc. Specyficzną cechą dania jest to, że znakomicie smakuje ugotowane w wielkim garze, a najlepiej po wielokrotnym podgrzewaniu coraz mniejszych (bo częściowo skonsumowanych) porcji. Takim bigosem w sensie literackim jest z pewnością książka Eleanor Ca...

Najdłuższa w historii książka nagrodzona Bookerem i najmłodsza laureatka tej nagrody!


Lata 60. XIX wieku, Nowa Zelandia. Na wyspie wybucha gorączka złota. Szkot Walter Moody to jeden z tych śmiałków, którzy przybywają do miasta Hokitika skuszeni wizją bogactwa. Tuż po zejściu na ląd jest świadkiem dziwnego zgromadzenia. Dwunastu mężczyzn spotyka się w tajemnicy w palarni jednego z hoteli, by przedyskutować sprawę serii niewyjaśnionych zdarzeń. Kilka dni wcześniej bez śladu zaginął pewien młody bogacz, który zamieniał w złoto wszystko, czego się tknął. Na drodze prowadzącej do Hokitika znaleziono nieprzytomną prostytutkę, która próbowała odebrać sobie życie. A w chacie poszukiwacza złota, który zapił się na śmierć, niespodziewanie znaleziono wielką fortunę...

Wkrótce okaże się, że losy wszystkich mężczyzn biorących udział w sekretnej naradzie są ze sobą w dziwny sposób powiązane. Każdy z nich ma swoją opowieść, swoje grzechy i sekrety. Każdy z nich przybył do Nowej Zelandii z innego zakątka globu, aby zdobyć fortunę. Złoto jednak ma to do siebie, że zawsze jest go za mało.


„Wszystko, co lśni” to epicka opowieść z czasów gorączki złota w Nowej Zelandii – o poszukiwaniu szczęścia, marzeniach i przeznaczeniu zapisanym w gwiazdach. Jest to także popis ogromnego talentu Eleanor Catton. Młoda pisarka niczym zegarmistrz stworzyła ze swej książki doskonale działający mechanizm, w którym każda z kilkudziesięciu postaci ma swoje miejsce i zadanie do wykonania. Mistrzowsko połączyła wątki historyczne i sensacyjne, przygodę rodem z Dzikiego Zachodu i kryminalną zagadkę. Takie książki zdarzają się niezwykle rzadko! Wszelkie laury i pochwały, jakie spływają na pisarkę, są w pełni zasłużone, a porównania choćby do „Imienia róży” wcale nie przesadzone.


„Jednocześnie powieść wiktoriańska i literacki thriller. Ta diabelsko sprytnie skonstruowana, absolutnie wyjątkowa książka potwierdza, że Catton jest jedną z najjaśniejszych gwiazd na współczesnym firmamencie pisarskiego nieba”.

„The Bookseller”


„Wielowarstwowa, stylowa, oczarowująca historia… Catton umiejętnie łączy elementy wiktoriańskiej powieści przygodowej, opowieści o duchach, kryminału… Thomas Pynchon lub Julio Cortázar byliby z niej dumni”.

„Kirkus”


„Każde zdanie tej intrygującej opowieści zostało mistrzowsko napisane, a trzymające w napięciu zakończenie każdego rozdziału sprawia, że błagamy o więcej”.

Kirsty Gunn, „The Guardian”


„Młodziutka, 28-letnia Nowozelandka, Eleanor Catton, niespodziewana i najmłodsza w historii laureatka Nagrody Bookera, napisała powieść magiczną, niezwykłą, z jednej strony bowiem postmodernistyczną, a z drugiej realistyczną, odwołującą się do tradycji powieści wiktoriańskiej i literatury spod znaku Rose Tremain. »Wszystko, co lśni«, zbierające znakomite recenzje, to kolejny dowód na to, że jeszcze całkiem niedawno rozpowszechniane pogłoski o »śmierci powieści« są mocno przesadzone. Jest mi tym przyjemniej, że to właśnie ja będę mógł przybliżyć polskiemu czytelnikowi drugą książkę Catton, ponieważ recenzując przed kilku laty na potrzeby jednego z polskich wydawnictw jej debiut, »The Rehearsal«, napisałem o nim więcej niż życzliwie, widząc w niej wielki talent, który bezdyskusyjnie potwierdziła teraz już na skalę międzynarodową”.

Maciej Świerkocki

[Wydawnictwo Literackie, 2014]

Przegadane rzemieślnictwo. Nie jest to zła książka, gdyby miała 350 stron, może nawet byłaby dobra. Ale jak kryminał może mieć ponad 1000 stron, intrygę, która klaruje się dopiero na 200 stronie, i wszystko powtarzane co najmniej po trzy razy? Zaś jeśli to miała być historyczna powieść obyczajowa, a nie kryminał - jest zdecydowanie za płytka. Niewiele się dowiedziałam o Nowej Zelandii II połowy XIX wieku. Zdecydowanie przereklamowana i przechwalona.