Książka: Okręt

Rok 1941. Z St. Nazaire w okupowanej Francji wypływa niemiecki okręt podwodny (ubot) na swój kolejny rejs. Czytelnik towarzyszy jego załodze w niełatwej drodze przez Atlantyk w kierunku Cieśniny Gibraltarskiej i z powrotem. Cel wyprawy: niszczyć wroga; miejsce pobytu wroga: gdzieś na morzu lub w powietrzu; czas powrotu - nieznany (jeśli powrót w ogóle nastąpi). To, że okręt jest akurat niemiecki, nie ma (dla mnie) większego znaczenia. Bardziej istotne jest, że wewnątrz tej metalowej puszki s...

Choć książka ta jest powieścią, nie jest ona wytworem fantazji. Autor sam przeżył odtworzone w niej wydarzenia, stanowią one sumę jego doświadczeń, zdobytych na okrętach podwodnych. Mimo to opisy postaci nie są portretami osób żyjących wtedy czy jeszcze dzisiaj.

Przedstawione w tej książce działania okręt prowadził jesienią i zimą 1942 roku. W tym czasie zarysowały się zmiany na wszystkich frontach. Pod Moskwą, po raz pierwszy w tej wojnie, oddziały Wehrmachtu zostały zatrzymane. W północnej Afryce jednostki brytyjskie przeszły do ofensywy. Stany Zjednoczone przygotowały dostawy pomocnicze dla Związku Radzieckiego i - bezpośrednio po napadzie japońskim na Pearl Harbor - stały się również stroną wojującą. Z czterdziestu tysięcy marynarzy niemieckich okrętów podwodnych w drugiej wojnie światowej trzydzieści tysięcy nie powróciło*.



---
* Lothar-Günther Buchheim, "Okręt", tłum. Adam Kaska, wyd. Bellona, 1996, s. 5.

"Okręt" mnie zafascynował. Przez cały czas wydawało mi się, że płynę razem z nimi. Nasłuchiwałam wybuchów bomb głębinowych i modliłam się, aby tym razem nas ominęły. Trzeszczenie kadłuba i pękanie wodomierzy napełniało mnie grozą. Przeczytałam tę książkę jednym tchem. Czytając, próbowałam zmierzyć się z dylematem. Dlaczego tak strasznie chcę, by udało im się przeżyć. Przecież to Niemcy, nasi wrogowie. Książka sprawia, że pozbywamy się uprzedzeń. Możemy dostrzec ludzi w tych, którzy byli wrog...