Książka: 55 lat wśród książek: Wspomnienia, wrażenia, rozważania

"55 lat wśród książek" - to wspomnienia Jana Michalskiego, bibliofila, pedagoga i historyka literatury polskiej, który własnymi środkami, dzięki wieloletnim poszukiwaniom, zgromadził cenną, świetnie skompletowaną bibliotekę, przekazaną u schyłku życia narodowi i nauce polskiej.

Nie są to właściwie pamiętniki. Autor rzadko mówi o sobie, a całą uwagę skupia na sprawach i ludziach związanych ze światem książki. Opowiada, jak doszedł do skompletowania tak bogatych zbiorów, opisuje antykwarnie, kreśli sylwetki księgarzy i bibliofilów, przedstawia losy większych księgozbiorów prywatnych, które miał możność poznać.

Wspomnienia, napisane prosto, bezpretensjonalnie a żywo i z humorem, pociągają darem obserwacji, plastyką przedstawienia i przyjazną, głęboko ludzką postawą wobec każdego spotkanego człowieka, stanowiąc nie tylko cenny materiał do dziejów książki w Polsce, ale także uroczą opowieść o przygodach autora w okresie 55 lat niestrudzonych poszukiwań bibliofilskich.

[Ossolineum, 1950]

Piękna gawęda o bibliofilach i antykwariuszach, o tworzeniu własnego zbioru bibliofilskiego. Zachwyciła mnie część o żydowskich antykwariuszach, ludziach z zupełnie innego świata. I ich rozwoju – od tych, którzy nawet nie czytali po polsku, do ich w pełni zasymilowanych potomków. Polecam.

Utkwiła w mojej pamięci opowieść o Dembowskim, wielkim hulace, który posiadał przedziwny dar wynajdywania arcyrzadkich druków i rękopisów, spieniężanych później w bibliotekach i antykwarniach. Przed wyprawą na łowy Dembowski, odziany w płaszcz z pokaźną ilością głębokich kieszeni, składał wizyty kierownikom bibliotek i antykwariuszom i brał zaliczki na koszta podróży. Zaopatrywał się, niczym kramarz wędrowny, w przeróżne towary z myślą o wymianie. Był to kram zaiste przedziwnego nabożeństwa: świ...