Książka: Panny z "Wesela": Siostry Mikołajczykówny i ich świat

Prawdopodobnie każdy Polak z wykształceniem wyższym niż podstawowe przynajmniej z grubsza wie, o czym jest „Wesele” (oczywiście to Wyspiańskiego, nie Smarzowskiego). Jeśli nawet nie widział samego dramatu na scenie lub w kinie, jeśli, zgłębiając inne dziedziny wiedzy, zrezygnował z jego czytania w całości, to musiał przynajmniej zajrzeć do podręcznika lub bryka, musiał słyszeć na lekcjach odpowiedzi kolegów i uwagi polonisty. Później pewnie od czasu do czasu natrafił gdzieś na odniesienia do zło...

Autorka biografii Wyspiańskiego powraca z nową opowieścią! "Wesele" w wersji herstory! Opowieść o Annie, Jadwidze i Marii Mikołajczykównach.


W chałupie Jacentego Mikołajczyka krytej strzechą, pod gruszą, na przyzbie, wśród ludowych wierzeń o południcach i diabłach na rozstaju, w świecie, w którym najpopularniejszymi lekarstwami były znak krzyża i wódka, dorastały trzy panny Mikołajczykówny uwiecznione w "Weselu" Wyspiańskiego. Anna została żoną malarza i polityka Włodzimierza Tetmajera, Jadwiga - Panna Młoda z "Wesela" - wyszła za Lucjana Rydla, a Maria była miłością życia zmarłego przedwcześnie malarza Ludwika de Laveaux uwiecznionego przez Wyspiańskiego jako Widmo.

Monika Śliwińska w niesamowitej młodopolskiej herstory brawurowo opisuje życie córek bronowickiego chłopa portretowanych przez najwybitniejszych malarzy i literatów przełomu XIX i XX wieku. Z literackim rozmachem ukazuje czytelnikom świat dziewcząt przygotowywanych od najwcześniejszych lat do rezygnacji z niezależności i prawa do decydowania o sobie, ale również - przede wszystkim - świat kobiet, które w dorosłym życiu, w małżeństwach i zmiennych kolejach losu zachowały duchową niepodległość, mało tego - istotnie wpłynęły na życiorysy swoich mężów. Ślady Mikołajczykówien zachowały się w bogatej korespondencji, dokumentach państwowych i kościelnych, pamiętnikach, wspomnieniach, a przede wszystkim w niepublikowanych dotąd dokumentach z prywatnych archiwów potomków Lucjana Rydla i Włodzimierza Tetmajera.

Monika Śliwińska wprowadza nas w losy bronowickich rodzin i kreśli portrety biograficzne trzech sióstr o wiele bardziej złożone, niż to wynika z zachowanej legendy.


[Wydawnictwo Literackie, 2020]