Książka: Szewcy

Kiedy polonistka wyznaczyła nam termin, na który mamy przeczytać i przygotować "Szewców", w klasie było słychać jęki. Skłamałbym, gdybym powiedział, że się ucieszyłem, bo pamiętając inne lektury, które przyszło mi omawiać, nie zapowiadało się ciekawie. I właśnie w takim nastroju podszedłem do tej książki. Nie poddałem się jednak, ponieważ postanowiłem sobie, że w III klasie liceum przeczytam wszystkie lektury - nowa matura, nie było wiadomo, co może nas czekać, więc lepiej mieć w głowie całość, ...

Centralnym zagadnieniem "Szewców" (1934) uczynił Witkacy nadejście "nowego wspaniałego świata". W naukowej sztuce ze "śpiewkami" wnikliwej analizie została poddana rewolucja i kierunek rozwoju społeczeństwa przyszłości. Wizjom historycznego kataklizmu nadał Witkacy kształt groteskowego spektaklu, bezlitośnie demaskującego wszelkie społeczne mity i utopijne wizje.

[Zielona Sowa, 2004]

"Szewcy" nie mają przesłania. Tak w skrócie mógłbym scharakteryzować tę pozycję, która oparta jest na pewnym schemacie utworu dramatycznego, lecz nie ma przekazu. Oczywiście dzieło to posiada treść, lecz są to pewne sytuacje nie prowadzące do żadnego celu, bezsensowne i chaotyczne. Można by powiedzieć, że to literacka anarchia, utopia, która nie może istnieć w "rzeczywistym" świecie. Dlaczego to wszystko? Dlaczego tworzyć utwór właściwie bezsensowny, do niczego nie prowadzący? Otóż Wi...

Przyznam szczerze, że zanim przeczytałam tę książkę, znałam jedną, jedyną tylko opinię. Mówiła ona między innymi, że jest to sztuka tak zagmatwana, chaotyczna, pozornie pozbawiona sensu, że - delikatnie mówiąc - nie czyta się jej najlepiej. "Szewcy" nie są moją lekturą, bo wg "oświatowców" na to za wcześnie, z czym mogę się zgodzić. Nie jest to książka lekka, którą można czytać na przerwie albo pod ławką - trzeba się nad nią skupić, inaczej zatracimy całkowicie jej sens, którego bynajmniej n...

Oczywistym jest, że książka będąca lekturą szkolną z założenia dostaje etykietkę "beznadzieja". W przypadku "Szewców" jest to absolutnie nieuzasadnione. To dziecko polskiej awangardy jest jedną z najciekawszych i najlepszych pozycji na liście szkolnych lektur. Niewątpliwie jest to typ literatury, który nie wszystkim odpowiada, jednakże nie można zarzucać Witkacemu, że stworzył jakąś szmirę. Podejrzewam, że większość negatywnych opinii jest wynikiem bądź niezrozumienia "Szewców", bądź zupełnego b...