Książka: Sartoris

„Sartoris” ukazał się w Stanach Zjednoczonych w roku 1929. Jest to trzecia z kolei powieść Williama Faulknera po „Soldier's Pay”, książce będącej odbiciem nastrojów po pierwszej wojnie światowej, oraz „Mosquitoes” - opisującej środowisko młodej bohemy w New Orleans.

Te trzy pierwsze powieści poprzedzone zostały jeszcze debiutem poetyckim – tomem poezji „The Marble Faun”, młodemu autorowi drukowano już też, choć nieczęsto, krótkie opowiadania w pismach.

W „Sartorisie” Faulkner po raz pierwszy zwrócił się, pisząc, do rodzimego materiału, znalazł wzory swoich bohaterów oraz swojej Ameryki wśród rzeczywistości najbliższej i we własnej rodzinie z całą jej tradycją. Tu Faulkner założył fundamenty i w pierwszym rzucie naszkicował mapę swojego okręgu Joknapatawpha.

Wszystko, co Faulkner o Joknapatawpha napisał, od tej książki się wywodzi, uzupełnia ją i rozwija. Toteż czytelnik znajdzie tu starych znajomych, bohaterów innych jego powieści i opowiadań, dawniej już przełożonych na język polski. Spotkamy tu więc, znanego nam już z „Azylu”, Horacego Benbowa i jego siostrę Narcissę, Snopesów, Ciotkę Jenny – uosobienie trzeźwości, zdrowego humoru i krytycyzmu, a także Isoma i innych przedstawicieli murzyńskiej część społeczeństwa Joknapatawpha. W „Sartorisie” jest dom rodzinny Johna i Bayarda Sartorisów, bohaterów lotniczych opowiadań Faulknera z pierwszej wojny światowej. Dom rodzinny i pole działania doktora Luciusa Peabody – i wielu, wielu innych postaci zaludniających cały wielki faulknerowski świat. Lektura tej książki to jak gdyby odwiedziny u nich w domu.

[Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960]