Autor: Jasienica Paweł (właśc. Beynar Leon Lech)

Biały front

Data wydania: 1953

Wciągająca i barwna monografia Pawła Jasienicy poświęcona powstaniu styczniowemu. Kreśląc szerokie tło stosunków społeczno-politycznych i międzynarodowych, Paweł Jasienica analizuje przyczyny wybuchu i przebieg pierwszych miesięcy insurekcji. Okres przedpowstaniowy to tajne organizacje spiskowe, manifestacje patriotyczne krwawo tłumione przez władze carskie, okres żałoby narodowej, prowokacje policyjne, a także próby reform postulowanych przez Aleksandra Wielopolskiego i Andrzeja Zamoyskiego. Jasienica, zwo...

Czytaj więcej

Chodzi o Polskę

Data wydania: 1956

Czytaj więcej

Kraj nad JangTse

Data wydania: 1957

Relacja-reportaż z sześciotygodniowej podróży pisarza po Chinach z 1956 roku to jedna z najciekawszych, a zarazem niemal zapomnianych książek Pawła Jasienicy. Choć niedoceniony przez krytykę, "Kraj nad Jangcy" stanowił istotne uzupełnienie skąpej literatury na temat intensywnie rozwijającego się kraju, w którym Jasienica już wówczas zobaczył jedną z przyszłych światowych potęg. W swoim opisie skupia się jednak nie tyle na obrazie chińskiej gospodarki, ile na życiu codziennym, w sugestywnych migawkach ukazując c...

Czytaj więcej

Myśli o dawnej Polsce

Data wydania: 1960

Na marginesie swoich zainteresowań historycznych i archeologicznych, które najpełniejszy wyraz znalazły w "Polsce Piastów" i "Polsce Jagiellonów", ogłosił Jasienica "Myśli o dawnej Polsce" - rozważania na temat politycznych konsekwencji najważniejszych wydarzeń epoki piastowskiej, okresu kształtowania się organizmu narodowego i państwowego, a także czasów unijnych układów z Litwą. Książkę czyta się "jednym tchem", pisarstwo Jasienicy wciąż fascynuje świeżością sądów, pasją polemiczną, swobodą w konstruowaniu roz...

Czytaj więcej

Opowieści o żywej materii

Data wydania: 1954

Czytaj więcej

Ostatnia z rodu: Opowieść o Annie Jagiellonce

Data wydania: 1965

Anna Jagiellonka, ostatnia z wielkiego rodu, przeszła do historii z całym bagażem cnót zacnych, ale - mówiąc otwarcie - nudnych i nieefektownych. Utrwaliła się w naszej pamięci jako stara panna gustująca w haftach, zapadająca raz po raz na newralgię, skłonna do płaczliwych narzekań i popisująca się przesadną, niemal irytującą pobożnością. Kiedy wreszcie machnęła się za mąż, miała lat przeszło pięćdziesiąt. I, ot, nowy powód do niby życzliwych westchnień. Stara żona więcej wzbudza współczucia niż najstarsza panna. C...

Czytaj więcej

Pamiętnik

Data wydania: 1986

Pisany na kilka miesięcy przed śmiercią, po raz pierwszy publikowany w pełnym brzmieniu w oficjalnym obiegu, niewielki objętościowo pamiętnik obejmuje okres od dzieciństwa autora w rosyjskim miasteczku Maksaticha aż do II wojny światowej. W uzupełnieniu "fragment życiorysu" - lakoniczna relacja o powojennych reperkusjach partyzanckiej działalności autora. Archiwalne zdjęcia ze zbiorów rodzinnych. [Wydawnictwo Znak, 1989]

Czytaj więcej

Polska anarchia

Data wydania: 1988

Wielopolski uchodził u nas za świetlaną postać, której polska anarchia nie pozwoliła przychylić krajowi nieba. Jeśli popatrzeć od strony faktów, okaże się, że ówczesne społeczeństwo, konspiracji nie wyłączając, skłonne było do daleko idących kompromisów, do umiarkowania, lecz nie za wszelką cenę. Słusznie karci się odruchy i ostrzega przed nimi. Historia powinna jednak rotrząsać sumienia przede wszystkim tym, co mając władzę stwarzają warunki sprzyjające odruchom, a nie tym, co właściwie padali ofiarami. Tymc...

Czytaj więcej

Polski esej literacki: Antologia (antologia; wraz z Norwid Cyprian Kamil, Kaliszewski Julian (pseud. Klin), Świętochowski Aleksander (pseud. Okoński Władysław) i inni)

Data wydania: 2017

Uprawiany co najmniej od czasów Montaigne'a, esej stał się w XX wieku jednym z najważniejszych gatunków literackich, równie istotnym jak wiersz liryczny, poemat czy powieść. Sięgali po niego także najwybitniejsi pisarze polscy: Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Jerzy Stempowski. Grunt pod ich dokonania przygotowali twórcy wcześniejszego stulecia, m.in. Aleksander Świętochowski, Wiktor Gomulicki, Zenon Przesmycki (Miriam). Oczywiście korzenie eseju w polszczyźnie sięgają głębiej. Jak głęboko? To z...

Czytaj więcej

Rachunek pamięci (antologia; wraz z Bieńkowska Flora, Boguszewska Helena, Flaszen Ludwik i inni)

Data wydania: 2013

Zbiór szkiców szesnastu polskich pisarzy zatytułowany "Rachunek pamięci" był przygotowywany do wydania w SW "Czytelnik" w 1957 r. Decyzją cenzury druk książki wstrzymano. W kontekście ciągle niewygasłych sporów nad rzeczywistością PRL wydaje się niezmiernie cenne przypomnienie opinii tych twórców na temat lat stalinizmu, ich rozrachunku z pierwszym dziesięcioleciem powojennym. [Wydawnictwo Więź, 2013]

Czytaj więcej

Rozważania o wojnie domowej

Data wydania: 1980

„Rozważania o wojnie domowej” (1969) w zaskakującym także dziś świetle ukazują mit Wielkiej Rewolucji Francuskiej i tragiczne sprzeczności, jakie jej towarzyszyły. Książka ta – jak pisze autor – mówi „o takich, co zbytnio miłując własne wizje, zdradzili program reformatorski, oraz o takich, co napiętnowani jako wstecznicy i zbrodniarze byli mu właściwie wierni”. Przede wszystkim jednak jest to przenikliwe studium rojalistycznych powstań, które w piątym roku rewolucji ogarnęły zachodnie prowincje Francji, Wandeę i B...

Czytaj więcej

Śladami potyczek

Data wydania: 1957

Zbiór artykułów publicystycznych zamieszczonych na łamach prasy w latach 1947-1956, którym autor niejednokrotnie przywraca pierwotną postać, usuwając ślady cenzuralnych "uzgodnień". Tom zakończony tekstami odrzuconymi w swoim czasie przez redakcje i opatrzony posłowiem z 28 października 1956, "czyli w tydzień po wielkim przełomie". "Lata 1950-1956 stanowią w dziejach publicystyki polskiej okres wielkiej posuchy – czytamy w posłowiu Pawła Jasienicy do »Śladów potyczek«. – W gruncie rzeczy publicystyki wcale wtedy...

Czytaj więcej

Trzej kronikarze

Data wydania: 1964

Tytuł powyższy może nieco wprowadzać w błąd. Sugeruje mianowicie, że treść książki dotyczy trzech dziejopisów, najbliższych czasowo początkom naszego państwa. W rzeczywistości dotyczy ona czterech historyków. Trzech z pośród nich ukazało fragmenty wczesnych dziejów Polski. Paweł Jasienica, omawiając treści kronik Thietmara, Anonima Galla i Wincentego Kadłubka, dał do nich obszerny komentarz, który jest, podobnie jak dzieła pisarzy z XI i XII wieku, źródłem poznania potrzeb społecznych, tym razem w drugiej połowie X...

Czytaj więcej

Tylko o historii

Data wydania: 1962

Zbiór czternastu esejów, publikowanych głównie w miesięczniku "Twórczość" w latach 1956-1961. Na kanwie omawianych dzieł historycznych, literackich ("Balladyna", "Ogniem i mieczem") bądź pamiętników (w tym M. Bobrzyńskiego, E. Herriota, P. Schmidta), obejmujących czasy zamierzchłe (starożytny Egipt, cesarstwo rzymskie) aż po drugą wojnę światową, autor snuje rozważania o przeszłości, często przeplatane refleksjami nad współczesnością, a także osobistymi wspomnieniami. W jednym z esejów ("O »Historii Polski«", "T...

Czytaj więcej

Wisła pożegna zaścianek

Data wydania: 1951

Czytaj więcej

Zakotwiczeni

Data wydania: 1955

Czytaj więcej

Ziemie północno-wschodnie Rzeczypospolitej za Sasów

Data wydania: 1939

Czytaj więcej

Zygmunt August na ziemiach dawnego Wielkiego Księstwa

Data wydania: 1935

Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Biblioteka "Więzi""

Rachunek pamięci (antologia; wraz z Bieńkowska Flora, Boguszewska Helena, Flaszen Ludwik i inni) (tom: 280)
Data wydania: 2013
Zbiór szkiców szesnastu polskich pisarzy zatytułowany "Rachunek pamięci" był przygotowywany do wydania w SW "Czytelnik" w 1957 r. Decyzją cenzury druk książki wstrzymano. W kontekście ciągle niewygasłych sporów nad rzeczywistością PRL wydaje się niezmiernie cenne przypomnienie opinii tych twórców na temat lat stalinizmu, ich rozrachunku z pierwszym dziesięcioleciem powojennym. [Wydawnictwo Więź, 2013]
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Biblioteka Narodowa: Seria I [Ossolineum]"

Polski esej literacki: Antologia (antologia; wraz z Norwid Cyprian Kamil, Kaliszewski Julian (pseud. Klin), Świętochowski Aleksander (pseud. Okoński Władysław) i inni) (tom: 329)
Data wydania: 2017
Uprawiany co najmniej od czasów Montaigne'a, esej stał się w XX wieku jednym z najważniejszych gatunków literackich, równie istotnym jak wiersz liryczny, poemat czy powieść. Sięgali po niego także najwybitniejsi pisarze polscy: Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Jerzy Stempowski. Grunt pod ich dokonania przygotowali twórcy wcześniejszego stulecia, m.in. Aleksander Świętochowski, Wiktor Gomulicki, Zenon Przesmycki (Miriam). Oczywiście korzenie eseju w polszczyźnie sięgają głębiej. Jak głęboko? To z...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Biblioteka Powszechna"

Polska Jagiellonów
Data wydania: 1963
"Polska Jagiellonów" kreśli historię powstania Rzeczypospolitej wielonarodowej, wyrastającej z dwóch odrębnych organizmów państwowych, dwóch narodów. Ukazuje dzieje rodu królewskiego, a w równym stopniu kształtowanie się nowych form życia państwowego i rozwój kultury. Esej ten zabarwia "...nie naukowa beznamiętność, lecz jej przeciwieństwo - ton osobisty, bezpośrednie, jak najmocniejsze zaangażowanie się autora, przemiawiającego wprost i na własną odpowiedzialność". [Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975]
Czytaj więcej

Polska Piastów
Data wydania: 1960
"Polska Piastów", pierwsza część znanego cyklu esejów historycznych Pawła Jasienicy, to - według słów samego autora - "swobodne literackie opowiadanie" o dziejach Polski w okresie formowania się jej państwowości. Oglądamy tu losy kraju i narodu, który - rządzony przez przedstawicieli jednego rodu królewskiego - zdobywa sobie poczesne miejsce na mapie Europy. Autor wysunął w swej książce na pierwszy plan dzieje dynastii, sugestywnie ukazując zmagania, osiągnięcia i koleje życia piastowskich władców Polski. [Państ...
Czytaj więcej

Cykl "Dzieje Polski (Jasienica)"

Polska Piastów (tom: 1)
Data wydania: 1960
"Polska Piastów", pierwsza część znanego cyklu esejów historycznych Pawła Jasienicy, to - według słów samego autora - "swobodne literackie opowiadanie" o dziejach Polski w okresie formowania się jej państwowości. Oglądamy tu losy kraju i narodu, który - rządzony przez przedstawicieli jednego rodu królewskiego - zdobywa sobie poczesne miejsce na mapie Europy. Autor wysunął w swej książce na pierwszy plan dzieje dynastii, sugestywnie ukazując zmagania, osiągnięcia i koleje życia piastowskich władców Polski. [Państ...
Czytaj więcej

Polska Jagiellonów (tom: 2)
Data wydania: 1963
"Polska Jagiellonów" kreśli historię powstania Rzeczypospolitej wielonarodowej, wyrastającej z dwóch odrębnych organizmów państwowych, dwóch narodów. Ukazuje dzieje rodu królewskiego, a w równym stopniu kształtowanie się nowych form życia państwowego i rozwój kultury. Esej ten zabarwia "...nie naukowa beznamiętność, lecz jej przeciwieństwo - ton osobisty, bezpośrednie, jak najmocniejsze zaangażowanie się autora, przemiawiającego wprost i na własną odpowiedzialność". [Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975]
Czytaj więcej

Rzeczpospolita Obojga Narodów (tom: 3)
Data wydania: 1967
Część pierwsza trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku) obejmuje niespełna 80 lat naszych dziejów, w tym pełną dramatyzmu historię kolejnych elekcji. "Srebrny Wiek" zaczyna opis okresu bezkrólewia po bezpotomnej śmierci Zygmunta II Augusta (1572), kończącej rządy Jagiellonów. Po krótkim epizodzie Henryka III Walezego (1573-1574), dziesięciolecie panowania Stefana Batorego (1576-1586) wypełniły próby naprawy i umocnienia władzy królewskiej oraz wojny z Moskwą o Inflanty. "Calamitatis re...
Czytaj więcej

Cykl "Reportaże Archeologiczne"

Świt słowiańskiego jutra (tom: 1)
Data wydania: 1952
Czytaj więcej

Archeologia na wyrywki: Reportaże (tom: 2)
Data wydania: 1956
Pisana w latach 1953–1956 "Archeologia na wyrywki", należąca do cyklu reportaży archeologicznych Jasienicy, stanowi w pewnym sensie kontynuację "Świtu słowiańskiego jutra" (1952, 1954), wydanego w latach późniejszych jako "Słowiański rodowód". Autor wraca w znane już sobie miejsca, gdzie wciąż trwają prace wykopaliskowe. Ponownie zjawia się więc w Biskupinie, a także w Gdańsku i Opolu. Ogląda też pozostałości pogańskiego kręgu kultowego na Górze Sępiej (dawnej Raduni), opisuje magiczne zwyczaje Ślązaków przedsta...
Czytaj więcej

Słowiański rodowód (tom: 3)
Data wydania: 1961
"Słowiański rodowód" to książka poświęcona badaniom archeologicznym dotyczącym zarówno wielowiekowego kształtowania się kultury plemion słowiańskich żyjących na naszych ziemiach, jak i samym początkom naszej państwowości. Odrębny, końcowy szkic mówi o początkach kultury i państwowości bułgarskiej. [tekst z obwoluty] [PIW, 1978]
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Rodowody Cywilizacji | Seria ceramowska | Ceram"

Słowiański rodowód
Data wydania: 1961
"Słowiański rodowód" to książka poświęcona badaniom archeologicznym dotyczącym zarówno wielowiekowego kształtowania się kultury plemion słowiańskich żyjących na naszych ziemiach, jak i samym początkom naszej państwowości. Odrębny, końcowy szkic mówi o początkach kultury i państwowości bułgarskiej. [tekst z obwoluty] [PIW, 1978]
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Seria Kieszonkowa [PIW]"

Polska Jagiellonów
Data wydania: 1963
"Polska Jagiellonów" kreśli historię powstania Rzeczypospolitej wielonarodowej, wyrastającej z dwóch odrębnych organizmów państwowych, dwóch narodów. Ukazuje dzieje rodu królewskiego, a w równym stopniu kształtowanie się nowych form życia państwowego i rozwój kultury. Esej ten zabarwia "...nie naukowa beznamiętność, lecz jej przeciwieństwo - ton osobisty, bezpośrednie, jak najmocniejsze zaangażowanie się autora, przemiawiającego wprost i na własną odpowiedzialność". [Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975]
Czytaj więcej

Polska Piastów
Data wydania: 1960
"Polska Piastów", pierwsza część znanego cyklu esejów historycznych Pawła Jasienicy, to - według słów samego autora - "swobodne literackie opowiadanie" o dziejach Polski w okresie formowania się jej państwowości. Oglądamy tu losy kraju i narodu, który - rządzony przez przedstawicieli jednego rodu królewskiego - zdobywa sobie poczesne miejsce na mapie Europy. Autor wysunął w swej książce na pierwszy plan dzieje dynastii, sugestywnie ukazując zmagania, osiągnięcia i koleje życia piastowskich władców Polski. [Państ...
Czytaj więcej
Nikt jeszcze nie rozpoczął żadnej dyskusji na temat tej książki.