Tu krótkie notatki ze styczniowych lektur, na których recenzje brakło mi czasu lub pomysłu:

Na Jowisza! Uzupełniam Jeżycjadę (Musierowicz Małgorzata, Kiereś Emilia) (4)
Na Jowisza!: Nadal uzupełniam Jeżycjadę (Musierowicz Małgorzata, Kiereś Emilia) (4)
Jak świetnie się sprawdza leksykon, będący uzupełnieniem wielotomowego cyklu, wiedzą wielbiciele twórczości Pratchetta, sięgający po „Żółwia przypomnianego” czy „Kompendium i atlas Świata Dysku”, żeby sobie przypomnieć, w którym tomie po raz pierwszy pojawia się Kaczkoman albo jak wygląda na mapie trasa z Ankh-Morpork do Lancre. Spodziewałam się, że Jeżycjadowa encyklopedia będzie czymś podobnym, z tą może różnicą, że ponieważ akcja sagi rozgrywa się w konkretnym i realnym mieście, zamiast rysowanych mapek znajdą się tam prawdziwe zdjęcia. I jeśli chodzi o ten punkt, moje oczekiwania zostały zaspokojone: można obejrzeć nie tylko najważniejszą w całej historii kamienicę, ale i willę, w której mieszkają Bebe i Kozio, i antykwariat w Toruniu, odwiedzony przez Laurę w „Tygrysie i Róży”, i pałac w Śmiełowie, cel szalonej ucieczki Tygrysa i Wolfiego, i (tom drugi) pierwowzór domku z ogródkiem babci Jedwabińskiej, i rozmaite czarujące detale jeżyckiej architektury w rodzaju balkonów i wieżyczek, którym niewątpliwie niejeden raz przyglądali się (albo przynajmniej je mijali) wszyscy bohaterowie, od najstarszych po najmłodszych. Fajnym pomysłem są też portrety postaci spoza pierwszego i drugiego planu, niekiedy tak epizodycznych, że ich udział ogranicza się do jednej wypowiedzi w niekoniecznie znaczącej scenie. Jeśli jednak chodzi o resztę, trudno oprzeć się wrażeniu, że jest to w równym (co najwyżej) stopniu przyczynek do usystematyzowania wiedzy o Jeżycjadzie i jej scenerii, co wiedzy o historii rodziny Musierowiczów i jej przodków. Oczywiście, pewne elementy autobiograficzne są istotne, ba, nawet bardzo istotne jako pierwowzory Jeżycjadowych postaci, scenek i rekwizytów (oj, jak mi się podobała opowieść o serwisie Nowakowskiego!), ale lekko męczące jest ciągłe czytanie peanów na cześć poszczególnych krewnych autorki lub kompletnie nieistotnych szczegółów z życia tychże przy okazji np. opowieści o zakupie stołu, który stał się pierwowzorem stołu Borejków; w porządku, został kupiony, stanął, posłużył za model, ale po co jeszcze wyliczanie, ilu przy nim zasiadło kolegów brata autorki – nawet, jeśli ów brat słynnym i cenionym poetą był – i co im na tym stole podano? Niemniej jednak lektura sympatyczna i, co tu ukrywać, budząca chęć powtórzenia sobie przynajmniej paru najdawniej czytanych części cyklu. Oba tomy uzupełnień czytało się piorunem, i wrażenia z obu takie same, z tym, że przy drugim się raz porządnie i głośno uśmiałam, gdy autorka przytoczyła wpisy w dzienniczkach swoich pociech, służące jej potem za wzór uwag wpisywanych bohaterkom Jeżycjady. No i wyjątkowo podobał mi się portret dorosłej Aurelii w tomie drugim.

Wirusolodzy mówią o walce z zarazą (antologia; Suchodolska Mira, Pyrć Krzysztof, Gut Włodzimierz i inni) (5)
Świetny zbiór wywiadów z czołówką polskich naukowców, zajmujących się badaniem wirusów, leczeniem chorób wirusowych i – w jednym przypadku – historią medycyny ze szczególnym uwzględnieniem epidemii chorób zakaźnych. Pięknie, przejrzyście objaśnione wszystkie przydatne zagadnienia, zarówno te ogólne (czym jest wirus, jak zaraża, dlaczego zmienia swoje właściwości na przestrzeni lat albo i miesięcy, jak broni się przed nim organizm, jak robiło się kiedyś, a jak robi obecnie szczepionki, co dzięki szczepieniom zyskujemy), jak i te dotyczące bieżącej pandemii (skąd się wzięła, jak wyglądał jej pierwszy etap we Włoszech, jakie procedury epidemiologiczne okazały się mniej, a jakie bardziej skuteczne, czy można przewidzieć, kiedy się skończy itd.). Jeśli któryś z respondentów używa zbyt specjalistycznego terminu, dziennikarka prosi o objaśnienie, tak więc nie ma obaw, że czytelnik będzie wpatrywał się w tekst, nie wiedząc, o czym mowa. Rzecz bardzo ważna i potrzebna, choć z definicji – jako wydana po niecałym roku pandemii – niezawierająca tej części wiedzy, jaka światu przybyła w międzyczasie.