Noty wydawnicze

"55 lat wśród książek" - to wspomnienia Jana Michalskiego, bibliofila, pedagoga i historyka literatury polskiej, który własnymi środkami, dzięki wieloletnim poszukiwaniom, zgromadził cenną, świetnie skompletowaną bibliotekę, przekazaną u schyłku życia narodowi i nauce polskiej.

Nie są to właściwie pamiętniki. Autor rzadko mówi o sobie, a całą uwagę skupia na sprawach i ludziach związanych ze światem książki. Opowiada, jak doszedł do skompletowania tak bogatych zbiorów, opisuje antykwarnie, kreśli sylwetki księgarzy i bibliofilów, przedstawia losy większych księgozbiorów prywatnych, które miał możność poznać.

Wspomnienia, napisane prosto, bezpretensjonalnie a żywo i z humorem, pociągają darem obserwacji, plastyką przedstawienia i przyjazną, głęboko ludzką postawą wobec każdego spotkanego człowieka, stanowiąc nie tylko cenny materiał do dziejów książki w Polsce, ale także uroczą opowieść o przygodach autora w okresie 55 lat niestrudzonych poszukiwań bibliofilskich.

[Ossolineum, 1950]

Jan Michalski urodził się 6 marca 1876 r. w Wierzbicy w Radomskiem. W r. 1900 ukończył wydział historyczno-filologiczny Uniwersytetu Warszawskiego ze stopniem kandydata. W latach 1900-1918 pracował jako nauczyciel języka polskiego, łaciny i historii w prywatnym szkolnictwie warszawskim. Był jednym z założycieli Polskiego Związku Nauczycielskiego i przez lat kilka należał do grona redakcji "Nowych Torów". Jesienią r. 1918 został wizytatorem szkół średnich i był nim do r. 1931, po czym znowu wrócił do pracy nauczycielskiej. Kontynuował ją tajnie przez cały czas okupacji niemieckiej. W r. 1938 został członkiem korespondentem I wydziału Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, a w r. 1945 współpracownikiem Komisji Historii Literatury Polskiej Akademii Umiejętności. Ogłaszał w czasopismach i wydawnictwach zbiorowych artykuły z zakresu dydaktyki i historii literatury polskiej. Najbardziej zasłynął ze swojego obszernego zbioru książek, o którego historii mówi w niniejszym pamiętniku, napisanym 1945 r. Druku jego nie dożył: zmarł w Warszawie 4 czerwca r. 1950.

[Ossolineum, 1950]