Książka opisuje historie ludzi, którym w naszej części świata, w tej swoistej dolinie śmierci, przyszło poddać się testowi na człowieczeństwo, zmierzyć z nieludzkim systemem narzuconym przez dwa zbrodnicze totalitaryzmy – hitlerowski i komunistyczny.

Niektórzy z nich – tacy jak sowiecki ideolog, zbrodniczy przywódca zniewolonego komunizmem narodu czy ostatni dowódca UPA – ten system współtworzyli, umacniali, brnąc w kłamstwo i zbrodnię, gubiąc własną duszę, tworząc kłamliwą iluzję i piekło na ziemi.

Drudzy – więźniowie łagrów, świadkowie zbrodni, niezłomni wyznawcy – zakłamaniu i zbrodniom przeciwstawili swą wiarę w prawdę, wolność i ludzką godność, a dając świadectwo prawdzie, niejednokrotnie składali w ofierze samych siebie.

[AA, 2013]