"Na wschód od Zachodu" to zbiór esejów i artykułów o współczesnej Rosji, o kraju, którego – jak się okazuje – zupełnie nie znamy. Nie dziennikarska relacja, lecz wnikliwa analiza tego, co się tam dzieje. Autor jest nie tylko poważnym i zasłużonym znawcą literatury rosyjskiej, ale także świetnym tłumaczem z ogromną przeszłością pisarską w paryskiej "Kulturze".

W większości tekstów uwagę przyciąga problem stosunków polsko-rosyjskich – od zmiany ustroju do początku 2003 roku. Pisane doraźnie eseje szybko się zazwyczaj dezaktualizują. Z niektórymi tak się stało. Inne, zwłaszcza te o koncepcji polityki wschodniej Giedroycia, są nadal znakomitą inspiracją dla osób interesujących się naszymi wschodnimi sąsiadami. Niekiedy to wracanie do wspomnianej koncepcji, jej uporczywe powtarzanie, czyni zbiór nieco zbyt dydaktycznym. Taka jest jednak cena zgromadzenia w jednym tomie artykułów o zbliżonej tematyce, wcześniej rozproszonych po różnych czasopismach.

Warto zwrócić uwagę już nie na imperialne tendencje w Rosji, bo rozważań o nich mamy ostatnio pod dostatkiem, lecz na koncepcję nowego, silnego, dobrze rozwijającego się państwa. Przebije się czy umrze? To dla nas niezwykle ważna sprawa. Ciekawie się o tym czyta w kontekście wydarzeń ostatnich dwóch lat.

A perełką w "Na wschód od Zachodu" jest esej o Bablu. Ileż w nim ciekawostek, jakie obfite źródło refleksji...