Wioska Indian-Mairunów zbudowana jest na planie koła; jej centrum stanowi plac taneczny i "dom mężczyzn", "baito". Wioska dzieli się na dwie połowy - Słońca i Księżyca, wschodnią i zachodnią, którymi władają antagonistyczne, acz komplementarne wobec siebie klany. Par przeciwieństw pomiędzy obiema połowami wioski jest więcej; wszystkie one znoszą się wzajemnie przy pewnych okazjach, umożliwiając jej mieszkańcom realizację pełni i harmonii egzystencjalnej.

Wioska jest odwzorowaniem Kosmosu - jest światem uporządkowanym, wydzielonym z chaosu otaczającej ją natury, ma określoną strukturę i żyje w określonym rytmie. Jest przestrzenią sakralną "par excellence", centrum świata. Toteż człowiekowi współczesnemu, rozczarowanemu życiem cywilizowanej metropolii (Alma), i krajowcowi wyrwanemu z niej kiedyś dla akulturacji - jawi się ona jako raj, możliwość odzyskania sensu i harmonii istnienia.

Czy jest możliwy powrót do utraconego raju?

Osobowość Mairuna Izajasza zniszczyła cywilizacja białego człowieka; nie może się on już odnaleźć w społeczności swych ziomków, Alma natomiast, pozornie zintegrowana z wioską, okazuje się fizycznie nieprzystosowana do życia jej życiem. Przegrana obojga ilustruje tezę autora, znanego brazylijskiego etnografa, że dla człowieka skażonego cywilizacją nie ma powrotu do raju. "Maira" to jednak nie tylko "roman à thèse": ukazał w niej autor z wielką precyzją dokumentalną i fabularnym dramatyzmem ginący bezpowrotnie pod naporem cywilizacji "białych czarowników" świat pierwotny.

[Wydawnictwo Literackie, 1983]