W 2006 roku przypada 70. rocznica wybuchu wojny domowej w Hiszpanii. Jedną z najważniejszych książek jej poświęconych są "Mity wojny domowej". Autor, historyk, były komunista, członek komunistycznej organizacji terrorystycznej, w oparciu o archiwa strony republikańskiej, obala mity i zwykłe kłamstwa, jakimi obudowano masową pamięć o tamtych wydarzeniach. Książka obala mit szlachetnych republikanów, walczących o wolność i demokrację, pokazuje oblicza republikańskiego terroru, który pochłonął tysiące niewinnych ofiar, mordowanych często z tylko jednego powodu - bycia katolikiem.

Książka hiszpańskiego historyka Pio Moi stała się bestsellerem w Hiszpanii - w ciągu ostatnich 4 lat doczekała się ona tam aż 36 wydań. Tematem książki jest jeden z najważniejszych i najbardziej kontrowersyjnych epizodów w historii XX wieku, a mianowicie wojna domowa w Hiszpanii. Wojna ta na długie lata ukształtowała międzynarodowy etos walczącej lewicy. Powszechna wiedza o tym konflikcie pochodzi zazwyczaj nie z opracowań historyków, lecz z dzieł artystów, które mocniej oddziałują na masową świadomość. Do dzieł takich należy np. powieść "Komu bije dzwon" Ernesta Hemingwaya, obraz "Guernica" Pabla Picassa czy filmy fabularne "Ziemia i wolność", "Fiesta", a ostatnio "Labirynt fauna". Tymczasem, jak dowodzi Pio Moa, dzieła te nie oddają prawdy o tamtym konflikcie, ale budują mit służebny wobec jednej ze stron konfliktu. Oparta na bogatym materiale źródłowym praca hiszpańskiego historyka obala owe funkcjonujące nadal w świadomości zbiorowej stereotypy.


[Wydawnictwo Fronda, 2007]