Piękno neurobiologii (Vetulani Jerzy) (5)
Jest to zbiór esejów i wywiadów obracających się koło tematyki ludzkiego mózgu. Słowo „neurobiologia” w tytule może odstraszyć niektórych czytelników, a tymczasem jest to książka napisana przystępnie i skierowana do szerokiego grona odbiorców. Podczas lektury można się dowiedzieć wielu ciekawostek ze świata neuronauk (i nie tylko, bo Vetulani opowiada np. też o początkach Piwnicy pod Baranami). Poczytać można o takich sprawach jak: GMO, dopalacze, alkohol, wpływ starzenia się na mózg, leki psychotropowe, dlaczego mamy czkawkę, albo co robić, aby długo zachować młodość umysłu.
Niektórych czytelników co prawda może denerwować, że w książce sporo rzeczy się powtarza. Raz czytamy o czymś w eseju, a sto stron dalej, to samo zagadnienie ubrane w inne słowa, pojawia się w wywiadzie. Mnie jednak to nie przeszkadzało. Myśląc o „Pięknie neurobiologii” moim pierwszym skojarzeniem jest, że to przede wszystkim przyjemna lektura.

Piękny styl: Przewodnik człowieka myślącego po sztuce pisania XXI wieku (Pinker Steven) (5)
Pinker pisze w taki sposób, że trudno go nie lubić. Widać, że zna się na rzeczy. I w przeciwieństwie do wielu książek dotyczących sztuki pisania, skupia się na kwestiach merytorycznych, pokazując na wyraźnych przykładach, co robić, aby nasze teksty czytało się dobrze. Przy tym warto zwrócić uwagę, że książka jest skierowana głównie do piszących prace popularnonaukowe, a nie do powieściopisarzy. Ale każdy znajdzie w niej rady przydatne w pisarskim rzemiośle, takie jak uwolnienie się od klątwy wiedzy, pisanie w zrozumiałym dla czytelnika języku, dbanie o poprawny układ zdania, czy niepotrzebne chronienie się nadmierną asekuracją i rozwadnianiem treści (często spotykane w mowach polityków).

Pinker przede wszystkim zwraca uwagę, byśmy podczas pisania, które jest zajęciem nienaturalnym, odnosili się do wyobraźni czytelnika, do dwóch naturalnych czynności: mówienia i widzenia.
Przyznam się bez bicia, że w drzewkach gramatycznych osobiście trochę się gubiłem, a i ostatni (całkiem spory) rozdział zupełnie sobie odpuściłem, gdyż jest napisany po angielsku i skierowany do osób piszących właśnie w tym języku. Nie zmienia to faktu, że „Piękny styl” jest bardzo dobrą książką, którą na pewno warto przeczytać. Może nie zdołamy przyswoić sobie wszystkich rad autora, ale część z nich na pewno pozostanie nam w głowie.

Kainowe dzieci: Rozmowy z potomkami hitlerowców (Sichrovsky Peter) (4,5)
Książka jest zbiorem opracowanych rozmów z potomkami wyżej i niżej postawionych hitlerowców. Autor postarał się o dużą różnorodność. Rozmówcy to przeważnie osoby urodzone w latach 40-tych. Interesujące jest, jak wielki i często odmienny wpływ wywierała przeszłość rodziców na ich dzieci. Częstym słowem padającym w trakcie wypowiedzi potomków hitlerowców jest duma. Naziści (co typowe dla nacjonalistów) byli bardzo, ale to bardzo dumnymi ludźmi. Dzieci czasem zazdroszczą rodzicom tej dumy. Ale równie często rozmówcy wyrażają swoją odrazę do rodziców i za wszelką cenę chcą odciąć się od przeszłości, która została im narzucona wraz z urodzeniem się w takiej, a nie innej rodzinie.
Niesmak sprawiła mi zamieszczona w książce rozmowa telefoniczna (a właściwie zachowanie autora), ale nie jest to rzecz na tyle istotna, by obniżać za to ocenę całości.