W świadomości społecznej istnieje przekonanie, że to wykształcenie uzyskane na poziomie wyższym decyduje o sukcesie społeczno-zawodowym jednostki. Trudno temu zaprzeczać, jednakże wiele badań eksponuje fakt, że to szkoła średnia, a w szczególności liceum, jest decydująca (obok czynnika rodzinnego) w kształtowaniu kapitału kulturowego jednostki i jej „potencjału” społecznego. Trudno jest przecenić w tym zakresie, zarówno w kontekście historycznym, jak i współcześnie, rolę elitarnych szkół licealnych. Z ich absolwentów w praktyce tworzy się elita intelektualna danego społeczeństwa (i dotyczy to zarówno Polski, jak i krajów wysoko rozwiniętych oraz rozwijających się).

Prezentowana książka to studium teoretyczno-empiryczne, podejmujące problem społecznych funkcji szkół elitarnych na poziomie szkolnictwa średniego, w kontekście konstruowania tożsamości absolwentów oraz dynamiki relacji między zjawiskiem reprodukcji kulturowej a ruchliwości społecznej. W pierwszej części przeprowadzono rekonstrukcje koncepcji i podejść odnoszących się do elitarnego szkolnictwa średniego. Część druga zawiera szczegółowe analizy studiów przypadku odnoszących się do Wielkiej Brytanii ze słynnym Eton College, Francji z niemalże arystokratycznym liceum Louis-le-Grand oraz systemem klas przygotowawczych, jak również Stanów Zjednoczonych, w których z uwagi na afirmatywne dążenia do demokratyzacji dostępu do wykształcenia paradoksy edukacji elitarnej na poziomie średnim są najbardziej widoczne. W części empirycznej przedstawione są wyniki, analizy i interpretacje badań, w których uczestniczyli uczniowie oraz absolwenci najbardziej elitarnych polskich liceów, zarówno tych, które posiadają wielowiekową tradycję, jak i tych, które wpisują się w neoliberalną koncepcję walki o sukces poprzez uzyskiwanie jak najlepszych wyników testów.

[Wydawnictwo Naukowe UAM, 2015]