"Stare podania czeskie" są książką, która należy do dziedzictwa literackiego dziewiętnastego wieku i wyraża ideały poznawcze oraz edukacyjne właściwe odrodzeńczej fazie rozwoju czeskiego piśmiennictwa. [...] Wybitny prozaik, autor cenionych i popularnych powieści historycznych oraz bardzo wziętych utworów o tematyce współczesnej, napisał ją w 1894 roku i adresował do szerokich rzesz czytelniczych w swojej ojczyźnie, pragnąc im przybliżyć starodawne dzieje oraz przypomnieć o zapomnianych czasach dawnej świetności.

[...] Był jednym z ostatnich wielkich pisarzy czeskich, którzy literaturę traktowali jako sposób uczestniczenia w walce o narodowe odrodzenie Czechów i uformowanie w społeczeństwie świadomości czeskiej odrębności narodowej. [...] naród posiadający starodawną i wielką historię oraz określający swą odrębność poprzez język i umiłowanie wolności ma prawo i powinien istnieć według własnych regulacji swojego losu i swych przeświadczeń o przeszłości*.



---
* Witold Nawrocki, "Wstęp", w: Alojzy Jirásek, "Stare podania czeskie", przeł. Maria Erhardtowa, wyd. "Śląsk", Katowice 1989, str. 5.