"Kat Warszawy" Niclasa Sennertega to książka wstrząsająca. Każde jej słowo poparte jest rzetelnymi badaniami, ma potwierdzenie w dokumentach i relacjach świadków. Autor jest Szwedem, nie można mu więc zarzucić, że traktuje opisywane wydarzenia z osobistym zaangażowaniem. Z jego pracy wyłania się obraz obiektywny – tym bardziej przerażający.

Generał Heinz Reinefarth czarnymi zgłoskami zapisał się w historii Powstania Warszawskiego. Dowodził grupą bojową, utworzoną w celu likwidacji powstania, która od 5 sierpnia 1944 roku, dzielnica po dzielnicy, bezwzględnie zwalczała oddziały Armii Krajowej. Ale katem Warszawy nazwano Reinefartha nie za żołnierskie zmagania, a za ślepe wypełnianie rozkazu Hitlera: Warszawę należy zrównać z ziemią, a jej mieszkańców – wybić do nogi. Podległe mu jednostki – Grupa Szturmowa Oskara Dirlewangera, RONA Bronisława Kamińskiego, ROA generała Własowa, bataliony azerbejdżańskie – mordowały, gwałciły, rabowały. Egzekucje miały charakter masowy, zorganizowany. Nie oszczędzano nikogo – ludzi starszych, dzieci ani kobiet, lekarzy, księży… Tam, gdzie pojawili się zbrodniarze w mundurach feldgrau, zostawiali za sobą ciała tysięcy bestialsko pomordowanych: w szpitalach, kościołach, domach, fabrykach, parkach, podwórzach, bramach. Liczbę wymordowanych trudno ustalić, wiadomo, że sięga kilkudziesięciu tysięcy.

A Heinz Reinefarth, człowiek współodpowiedzialny za tę masakrę, nigdy nie czuł się winny, w czym utwierdziły go uniewinniające wyroki w procesach o zbrodnie nazistowskie. Protesty opinii publicznej zmusiły go w końcu do zrezygnowania z kariery politycznej.

Ale czy dziś, 65 lat po Powstaniu Warszawskim, demokracja niemiecka naprawdę uporała się z ponurym dziedzictwem, jakie pozostawił jej hitleryzm?

[Wydawnictwo Wołoszański, 2009]