Indianie Hopi a abstrakcja
Właściwe danemu językowi kategorie gramatyczne determinują postrzeganie i interpretację świata przez społeczność użytkowników języka. Znany amerykański etnolingwista Benhamin Lee Whorf przytacza w tym względzie wyrazisty przykład z języka Indian Hopi. W trakcie prowadzonych przez Whorfa badań nad ich językiem Hopi nie mogli zrozumieć, jak to się dzieje, że w języku angielskim równorzędnie pod względem kategorialnym traktuje się takie wyrażenia jak cztery stoły, cztery dziewczyny, cztery dni czy cztery kroki (angielskie four tables, four girls, four days, four steps). Owszem, są cztery stoły: można je ustawić obok siebie i policzyć: jeden, dwa, trzy, cztery. Podobnie jest z dziewczynami: też można je ustawić obok siebie i policzyć: jedna, dwie, trzy, cztery. Są więc cztery stoły i cztery dziewczyny. Ale przecież nie ma czterech dni, bo gdy jest drugi, to pierwszy już minął, a trzeci jeszcze się nie zaczął. Więc nie ma czterech dni: jest tylko pierwszy dzień, drugi dzień, trzeci dzień i czwarty dzień. Podobnie nie ma czterech kroków, bo gdy stawiam drugi krok, to pierwszy już należy do przeszłości, a trzeci dopiero czeka na swoją kolej. Jest więc tylko pierwszy krok, drugi krok, trzeci krok i czwarty krok. Benjamin Lee Whorf dopiero wówczas sobie uświadomił, że Indianie Hopi dzięki strukturze swego języka odróżniają coś, czego nie odróżnia język angielski ani żaden inny język europejski, mianowicie odróżniają wielość w jednoczesności od następstwa w czasie. Języki europejskie, również na skutek swojej struktury gramatycznej,utożsamiają te dwie, zupełnie przecież różne, kategorie: używając kategorialnie takich samych wyrażeń cztery stoły, cztery dziewczyny, cztery dni, cztery kroki (liczebnik główny + rzeczownik w liczbie mnogiej), jesteśmy przekonani, że mówimy o podobnych, porównywalnych rzeczach.
Znalazłam to przypadkiem i tak mi się spodobało, że postanowiłam tu zamieścić. Boję się, że zostanę zlinczowana za użycie słowa "porównywalny", ale uprzedzam, że to nie mój pomysł ;)
(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.