W roku 1940 Steinbeck (który studiował biologię morską) wraz z przyjacielem Edem Rickettsem wyruszają z Monterey w Kalifornii w sześciotygodniową podróż morską wzdłuż zachodniego wybrzeża USA. Celem rejsu była Zatoka Kalifornijska, czyli Morze Corteza.

Ricketts jest biologiem, a wyprawa ma służyć zebraniu okazów fauny morskiej do jego laboratorium. Na pokład "Western Flyer", kutra do połowu sardynek, mustrują kilkuosobową załogę. W Zatoce zaczynają żyć rytmem przypływów i odpływów morza. Otacza ich nieprawdopodobnie bogaty, fantastyczny świat przyrody, który skłania autora do rozważań o naturze zwierząt i do refleksji nad światem ludzi. Także o konfrontacji odmiennych cywilizacji, kultur i światopoglądów.

Relacje z nurkowań, podwodnych łowów, opisy ryb i innych zwierząt morskich, półmityczne opowieści z przeszłości, zawsze stanowią punkt odniesienia do rozważań o człowieku, jego stosunku do innych ludzi oraz do natury. Znawcy literatury amerykańskiej uważają "Dziennik" za utwór, w którym Steinbeck wyraża najpełniej swoją filozofię życia i poglądy.


"»Dziennik« mówi nam więcej o Steinbecku aniżeli którakolwiek z jego powieści. […] Książka jest zapisem poważnej wyprawy naukowej, ale dowiadujemy się z niej, jak oddziaływają na siebie dwa wielkie, niezależne umysły: pisarza oraz badacza. […] Jest w niej Steinbeck najprzedniejszego gatunku".

"New York Herald Tribune"

[Bellona, 2006]