Posługiwanie się cyframi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 0 wydaje się tak oczywiste, że skłonni jesteśmy uważać je za wrodzoną umiejętność gatunku ludzkiego. Dopiero przypomnienie cyfr rzymskich uprzytamnia nam, że nie zawsze liczono tak jak my dzisiaj i nie zawsze tak pisano cyfry.

Istnieje zatem historia powszechna liczb, ponieważ wszystkie społeczeństwa od czasów prehistorycznych aż do epoki komputerów starały się jakoś wyrażać ilości i porządki, to jest liczby. Historie tę, pełną wahań i przerw, można porównać z dziejami takich epokowych wydarzeń, jak: opanowanie ognia, wynalazek koła, maszyny parowej lub odkrycie elektroniki, jest to bowiem historia wielkiego wynalazku, a dokładniej bardzo długiej serii odkryć i powtórnych odkryć, zmierzającej do znanych nam dzisiaj cyfr i do dziesiętnego systemu numeracji, który ogarnął całą naszą planetę.

Georges Ifrah pierwszy opowiedział tę historię w sposób kompletny w swoim monumentalnym dziele „Historia powszechna liczb” (Seghers, 1981), które zdobyło ogólne uznanie i stanowi sukces autora na skalę światową. Tutaj daje nam wersję skróconą, przeznaczoną dla szerokiego kręgu czytelników, ale jednocześnie całkiem nową.

Dzięki licznym ilustracjom, anegdotom i odtworzeniom, lecz bez zbytnich uproszczeń, czytelnik dowie się jak liczyli i rachowali nasi prehistoryczni przodkowie, albo też wielkie cywilizacje: babilońska, egipska, grecka, rzymska, żydowska, Indian Maja, chińska, indyjska i oczywiście arabska. Będzie miał przyjemność wędrówka przez kolejne etapy, jak mnożenie u Egipcjan lub dzielenie u Sumerów, i zrozumie, dlaczego cztery działania arytmetyki były przez dziesiątki wieków nieprzejrzystą i zawiłą sztuką zastrzeżoną tylko dla niewielu wtajemniczonych. Przeczyta tu po raz pierwszy zadziwiającą i nieopublikowaną dotąd historię cyfr indyjskich, które stały się naszymi.

Goerges Ifrah, urodzony w roku 1947 w Marrakeszu, był najpierw nauczycielem matematyki, a potem stał się w pewnym sensie etnologiem, historykiem i archeologiem Liczby, Rachunku, Maszyn do rachowania i Komputerów. Wiele razy występował w telewizji jako światowy autorytet w tych sprawach.

[Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 1990]