Jelena Czyżowa (ur. w 1957 roku w Leningradzie) - rosyjska powieściopisarka i eseistka. Dyrektorka petersburskiego oddziału PEN Clubu. Redaktor naczelna międzynarodowego czasopisma "Wsiemirnoje Słowo". Tłumaczka z języka angielskiego. Mieszka w Sankt Petersburgu. Rodzinne miasto oraz kobiety to główni bohaterowie jej twórczości. Laureatka Rosyjskiego Bookera 2009 za powieść "Czas kobiet".


"- Co to ja chciałam... - Stoi, nie wychodzi. - To życie nasze różnie potrafi się ułożyć. Póki jest się młodym. Ktoś ci się może spodobać albo ty komuś. W życiu różnie bywa, ale nie trać głowy. Jedną to, Bóg da, wychowamy. Ale więcej nie damy rady. Słuchaj: dojdzie do czegoś między wami, czy nie dojdzie... kup wcześniej ocet albo aspirynę. Rozpuść to w wodzie. Weź kłębek waty, omotaj nitką i zamocz w tej wodzie. Watę tę włożysz wcześniej, nitka długa, będzie się na zewnątrz wysuwać. Skończycie, to pamiętaj: minutkę, dwie poczekaj i wyciągaj. Zrozumiałaś? - pyta.
Opuściłam oczy. I potakuję.
- Zrozumiałam.
Boże, myślę, jaki wstyd... Kto to takie rzeczy wymyśla? Ktoś to takie rzeczy wymyśla? Ktoś to naprawdę robi? Nie, nie może to być..."

Fragment książki


Los Antoniny to okrutna parafraza historii bohaterki lubianego we wszystkich krajach byłego Związku Radzieckiego filmu "Moskwa nie wierzy łzom". Zwyczajna kobieta, pracownica jednej z socjalistycznych fabryk, zachodzi w ciążę. Rodzi córkę, którą zajmują się trzy starsze sąsiadki z komunałki. Jedna jest arystokratką, a w jej domu rodzinnym mówiło się po francusku, druga ukończyła zaledwie trzy klasy szkoły podstawowej, trzecia to chłopka, która miała romans z hrabią... Łączy je wspólne doświadczenie oblężenia Leningradu i żałoba po utraconych bliskich.

"Czas kobiet" to powieść o przypadkowej rodzinie złożonej z pięciu kobiet, która okazuje się dużo prawdziwsza i silniejsza od niejednej "normalnej" radzieckiej rodziny.


"Raz na jakiś czas orientujemy się, że literatura straciła swoją naturalną łączność z potoczną narracją, swobodną opowieścią. Że potrzebuje odświeżenia. I wtedy szukamy książki takiej jak »Czas kobiet«, która ma walor naturalnej relacji z cudzego życia. Potoczny rejestr nas zaskakuje, konfrontujemy się z własnymi czytelniczymi przyzwyczajeniami. Ale mamy z tego niebywałą frajdę, jakbyśmy wracali do jakiegoś dawno utraconego języka".

Agnieszka Wolny-Hamkało

[Wydawnictwo Czarne, 2013]