Większa część tego tomu odnosi się do powojennych doświadczeń krajów bałkańskich, omawiając powstanie państw komunistycznych oraz ich rozwój wewnętrzny do 1980 roku. Szczegółowo omówiono odrębne drogi, jakimi od 1945 roku podążało pięć państw tego regionu. Książkę rozpoczyna przedstawienie sytuacji wewnętrznej w Bułgarii, Grecji, Czarnogórze, Rumunii i Serbii pod koniec XIX wieku. Wówczas to, pomimo nękających je problemów wewnętrznych, niepodległe państwa skupiły się na pozyskiwaniu ziem wciąż znajdujących się pod rządami Turków osmańskich i Habsburgów.

Dążenie do zjednoczenia poszczególnych państw i narodów doprowadziło do wojen bałkańskich w 1912 i 1913 roku. W okresie międzywojennym rządy krajów były targane nie tylko kryzysami gospodarczymi i międzynarodowymi, lecz także konfliktami narodowościowymi i politycznymi, wybuchającymi wewnątrz tych państw i między nimi. Kiedy Półwysep ogarnęła druga wojna światowa, Bałkany stały się polem walki między siłami aliantów i państw Osi oraz obszarem, na którym powstawały struktury ruchu oporu, bardzo istotne dla późniejszych rozstrzygnięć.

[Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005]