Albert Wass, podobnie jak jego rodak Sándor Márai, pół życia spędził na emigracji, a jego twórczość została w pełni odkryta i doceniona dopiero w ostatniej dekadzie XX wieku.

Albert Wass (1908-1998) jest jednym z najpoczytniejszych pisarzy węgierskich. Ten arystokrata pochodzący z Siedmiogrodu, hrabia Szentegyed i Czege, z wykształcenia był inżynierem leśnictwa. Debiutował jako poeta. Olbrzymi sukces odniósł dopiero po opublikowaniu w 1934 r. pierwszej powieści "Farkasverem" (Wilczy dół). Po wojnie wyemigrował do Niemiec, a następnie do Stanów Zjednoczonych, gdzie imał się różnych prac zarobkowych i wciąż tworzył.

Wass ma bogaty dorobek poetycki i prozatorski. Na Węgrzech został odkryty na nowo po 1989 r., a jego "Czarownica z Funtinel" - w której autor sięga po mit rusałki, pięknej kobiety, sprowadzającej na mężczyzn śmierć lub nieszczęścia - jest jedną z najpopularniejszych powieści w całej historii literatury węgierskiej.


"W dziele »Czarownica z Funtinel« na plan pierwszy wysuwa się sama natura: góry, lasy i wody północnowschodniego pasma Karpat, stanowiącego północnowschodnią granicę Siedmiogrodu. Fabuła nosi cechy bajkowości, przeplatającej się z elementami uprzemysławianej już rzeczywistości. (...) Powieść, będąca w bardzo specyficzny sposób świadectwem zmiany czasów, napisana jest pięknym, bogatym, poetyckim językiem i stanowi jeden z najświetniejszych przykładów węgierskiej epiki".

Konrad Sutarski, polski pisarz na Węgrzech


Opowieść o losie cudownego dziecka natury, ukazana na tle przepięknie opisanej przyrody Siedmiogrodu.

Nuca, dziewczyna o zjawiskowej urodzie, obdarzona jest zdolnością widzenia zarówno przyszłości, jak i przeszłości. Poznajemy ją jako dwunastolatkę, pozostawioną samą sobie po aresztowaniu ojca. Mimo zmagań z głodem, chłodem i samotnym życiem pośród dzikiej przyrody Nuca wyrasta na silną kobietę, która wzbudza pożądanie mężczyzn. Jednak każdy, kto ulegnie jej czarowi, musi umrzeć - tak mówi wróżba starej Cyganki. I rzeczywiście, umiera kilku pierwszych mężczyzn chcących posiąść tę piękność z gór. Ale potem wydaje się, że klątwa przestaje działać - Nuca zakochuje się z wzajemnością...

Opowieść o czarownicy z Funtinel łączy baśniowość i realizm, maluje hipnotyczny obraz dziewiętnastowiecznej krainy, zachwycającej dziką przyrodą, niespiesznym rytmem życia i siłą osobowości jej mieszkańców. To właśnie dzięki tej książce Wass trafił do czołówki najpopularniejszych autorów na Węgrzech.

[Świat Książki, 2013]