Rec. Jakub Janik
Ocena 3,5/6

Prywatne życie znanych postaci od zawsze interesowało szerokie rzesze czytelników. Romanse, miłosne przygody i tajemnice sypialni, świat ludzi bogatych, posiadających władzę rozpalał umysły i stanowił doskonałą pożywkę dla całej gamy legend i plotek. Również niezwykle barwna osoba polskiego króla Augusta II Mocnego dostarczyła wielu tematów do opowieści. W swojej książce Iwona Kienzler stara zmierzyć się z legendą Sasa jako wielkiego uwodziciela i kobieciarza.

Mocarz alkowy. August II Mocny i kobiety prezentuje najważniejsze miłosne podboje saksońskiego władcy - jest to tak naprawdę zbiór anegdot i informacji na temat życia seksualnego polskiego monarchy oraz jego epoki. Mamy tutaj do czynienia z publikacją popularnonaukową - brak jest jakiegokolwiek aparatu przypisów, bibliografia opiera się o prace najbardziej znane, a całość jest raczej kompilacją niż próbą przedstawienia własnej tezy. Niewątpliwie mocną stroną jest tytuł - od razu przykuwa uwagę swoim polotem i dowcipem, przyciąga czytelnika.

Z punktu widzenia konstrukcji książka Kienzler podzielona została na szereg rozdziałów skupiających się na konkretnych wydarzeniach związanych z życiem Augusta II. W krótkim wstępie autorka wprowadza nas w zagadnienie i przedstawia strukturę pracy. Zanim jednak czytelnikowi dane będzie przejść do właściwego tematu książki minie ponad sto stron poświęconych m.in. młodości władcy czy Wojnie Północnej. Poszczególne rozdziały szkicują tutaj tło historyczne epoki, prezentują pewne charakterystyczne zachowania, ale również pobieżnie portretują innych wielkich - Stanisława Leszczyńskiego, cara Piotra I czy Karola XII. Co może budzić dosyć ambiwalentne uczucia. Osadzenie pewnych zagadnień w historycznych ramach jest jak najbardziej potrzebne, jednak w tym przypadku autorka trochę zbyt szeroko potraktowała ten zabieg, w efekcie czego rozmija się nieznacznie z tematem w pierwszej połowie swej pracy. Owszem, i tutaj znajdziemy liczne i pikantne nieraz anegdoty dotyczące życia seksualnego elit społecznych przełomu XVII i XVIII wieku (w tym samego Augusta II z czasów jego kawalerskiej podróży po Europie), lecz mimo wszystko objętościowo część ta jest zbyt długa. Z drugiej strony ma to niewątpliwie jeden bardzo pozytywny efekt - czytelnik niezbyt zainteresowany historią tego okresu sięgając po książkę Kienzler dowie się niejako „mimochodem” w prosty i przystępny sposób wielu faktów związanych z dziejami Polski i świata u progu XVIII stulecia.

To jednak kobiety są głównymi bohaterkami książki - figury najważniejszych z nich autorka szkicuje w drugiej części dzieła w powiązaniu z postacią Augusta II, ustawiając je niejako chronologicznie na tle jego życia. Nie licząc żony poznajemy tu damy, które doczekały się wyjątkowej pozycji i przywilejów związanych z rolą oficjalnej królewskiej metresy, a także te, które w jakiś sposób wyróżniły się w relacjach z władcą. Niestety, Kienzler jest tutaj do pewnego stopnia niekonsekwentna - nie trzyma się przyjętych we wstępie założeń, co po części wynikać może z takiej a nie innej bazy źródłowej i oparcia się o pracę Pöllnitza. Dodatkowo na końcu książki umieszczono rozdział poświęcony uznanym przez króla potomkom. Niewątpliwym mankamentem pracy jest brak wyraźnego zakończenia podsumowującego lub choćby stylistycznie zamykającego ją jako całość.

Język zastosowany w Mocarzu alkowy... jest prosty i przystępny, choć czasem zdarzają się lapsusy i błędy (np. powtórzenia) - uczciwie trzeba jednak przyznać, że książkę czyta się dobrze i szybko. Autorka nie ustrzegła się także kilku drobnych pomyłek związanych z pisownią nazwisk czy datami, a miejscami jej wywód historyczny może wydawać się zagmatwany. Na duży plus zasługuje szata graficzna pracy, obfitująca w portrety opisywanych osób, które czynią ją bardzo przyjemną w odbiorze.

Czy zatem warto sięgnąć po dzieło Iwony Kienzler? Wydaje się, iż mimo niedociągnięć ma ono szansę zainteresować sporą grupę czytelników pasjonujących się historią życia prywatnego, jak również osobą Augusta II - prawdziwego mocarza alkowy.



Jakub Janik jest autorem bloga www.youth86.flog.pl