„Ma samotność nieprzerwana!
Małe oczy mego ciała,
wielkie oczy mego konia
nawet w nocy są otwarte
i nie patrzą w tamtą stronę,
gdzie powoli stąd odpływa
mój sen na trzynastu statkach.
Ale twarde, ale czyste,
jak giermkowie czuwający,
moje oczy widzą północ
metaliczną i skalistą,
gdzie me ciało wykrwawione
patrzy w zamarznięte karty.”

(„Romans pozwanego”, fragment)


Jarosław Marek Rymkiewicz (ur. 1935) – poeta, eseista i historyk literatury; laureat Nagrody Literackiej Nike za tom wierszy „Zachód słońca w Milanówku”. Wydał trzynaście książek eseistycznych, w tym oryginalne „powieściowe encyklopedie” o Leśmianie i Słowackim oraz składające się na bestsellerową „trylogię polską” eseje historyczne: „Wieszanie” (Nagroda im. Józefa Mackiewicza), „Kinderszenen” i „Samuel Zborowski”. Ogłosił dwie powieści: „Rozmowy polskie latem 1983 roku” i „Umschlagplatz” oraz przekłady z poetów angielskich (m.in. T.S. Eliot, W. Stevens, W.B. Yeats, W.H. Auden), rosyjskich (Mandelsztam) i hiszpańskich (Calderon); napisał cztery komedie. W roku 2009 ogłosił wybór wywiadów „Rozmowy polskie w latach 1995-2008”, w roku 2010 – tom „Wiersze polityczne”, w 2011 – esej „Wielki Książę z dodaniem rozważań o istocie i przymiotach ducha polskiego” (wydanie drugie). Mieszka w Milanówku.

Federico García Lorca (1898-1936) to największy poeta hiszpański XX wieku. Sławę, także światową, zyskał dzięki osiemnastu wierszom, cygańskim balladom, które złożyły się na wydaną w roku 1928 książkę „Primer romancero gitano” („Pierwszy zbiór romansów cygańskich”). I choć – dzięki sukcesowi „Primer romancero” – sławę zyskały później także inne dzieła poety, to nie napisał on już niczego, co mogłoby dorównać tym wspaniałym osiemnastu balladom. Jarosław Marek Rymkiewicz zaczął tłumaczyć wiersze i sztuki teatralne Lorki na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych zeszłego wieku, w tym samym czasie, kiedy tłumaczył „Życie jest snem” i „Księżniczkę na opak wywróconą” Calderona de la Barca. Kilka ballad z „Primer romancero gitano” przełożył specjalnie dla naszego wydania w ubiegłym roku. „Wielki pomysł Lorki – mówi Rymkiewicz – polegał na tym, że eksplozje swojej dzikiej, nadrealistycznej wyobraźni postanowił zamknąć w tradycyjnych, używanych od niemal tysiąca lat formach poezji hiszpańskiej. To odnalezienie idealnej formy (coś, co kompletnie nie udało się nadrealistom francuskim) umieszcza Lorkę wśród największych poetów języka hiszpańskiego – tuż obok autora »Poema de mío Cid«, obok Świętego Jana od Krzyża i obok autora »Soledades Luisa de Góngora«. Przełożyłem jedenaście z osiemnastu ballad »Primer romancero gitano«, ale nie uważam mojej roboty za ukończoną i może kiedyś uda mi się przełożyć również pozostałe”.

[Wydawnictwo Sic!, 2011]