Niezmiennie mnie zachwyca język autorki, jak i umiejętność snucia długich i kunsztownych refleksji pod wpływem jakiejś jednej myśli, jednego obrazu. Trochę mniej – charakter tego tomiku, niebędącego jakąś spójną logicznie całością, tylko po prostu zbiorem tekstów najróżniejszego rodzaju (eseje, felietony, recenzje, reporterskie miniaturki, próbki satyry), opublikowanych w różnych mediach na przestrzeni dziesięciu lat. Za wyjątkiem trzech tekstów ( „Maski zwierząt”, „Jak powstaje płeć” i „Darkroom post coitum”) dość mocno przefilozofowanych i naładowanych naukowym żargonem („tożsamość podmiotu jest zawsze performatywna, powstaje dzięki powtórzeniom normatywnych gestów, a przez to podlega wariacjom i jest niestabilna”[1]), czwartego („Świat jest pułapką”), dotyczącego filmu, którego nie strawiłam, przeto i rozważań na jego temat docenić nie mogę, oraz piątego („Mały stronniczy przewodnik po Polsce dla Niemców z racji wstąpienia do Unii Europejskiej”), cokolwiek już przedatowanego - wszystkie oceny cząstkowe mieszczą się w przedziale od 5 do 6. I to wcale nie z powodu niedźwiedzia, który pojawia się zaledwie w jednym krótkim tekściku i w dodatku jest czysto metaforyczny; tytułowy „Moment niedźwiedzia” bowiem nie odnosi się do okładkowej ilustracji (pasującej raczej do „Masek zwierząt”, bo przedstawiającej, jak mi się zdaje, makabryczny zabieg drenowania dróg żółciowych uwięzionego niedźwiedzia w celu pozyskania popularnego i cennego chińskiego medykamentu), lecz do rozważań na temat rozbieżności między wyobraźnią - szczególnie wyobraźnią dziecka, która bez trudu wykreuje prawdziwego dwumetrowego niedźwiedzia w naturalnym futrze, stojącego w kolejce po gazety - a prawdą. Chociaż nie skłamię, gdy powiem, że moja sympatia do autorki jeszcze wzrosła z powodu rzeczonego niedźwiedzia - też jestem z tych, co widzieli misie...


---
[1] Olga Tokarczuk, "Moment niedźwiedzia", Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2012, s. 65.