Książka Milana Kundery „Żart” to opowieść o życiu naznaczonym ideologią socjalizmu. Dokonując refleksji nad własną egzystencją, jej bohater obnaża prawdę na temat rzeczywistości, w jakiej przyszło mu żyć. Poszczególne wątki jego biografii, na którą składają się między innymi wyrzucenie go z partii, niespełniona miłość i ciężka praca w jednej z czeskich kopalń, sprawiają, iż staje się postacią na swój sposób tragiczną. Co ważne, jest on swego rodzaju reprezentantem społeczeństwa uwiedzionego wiarą w idealny świat, gdzie wszystko miało być jasne i proste.

Brzemię niesprawiedliwości, które dźwiga, ostatecznie popycha go do aktu zemsty, ale nawet ona nie daje upragnionej satysfakcji i jest jedynie konsekwencją poczucia krzywdy.

Powieść Kundery przypomina spowiedź człowieka spoglądającego na własne życie z dystansu. Ukazuje dramaturgię ludzkiej jednostki rzuconej w tryby historii, gdzie o jej losie często stanowi przypadek. W ogólnym rozrachunku jest gestem solidarności wobec skrzywdzonych przez system władzy.