Fitzgerald opisał miłość w sposób typowy dla pisarza amerykańskiego tworzącego w II połowie XIX wieku (czyli nietypowo, oryginalnie). Książka ma cechy tradycyjnej historii miłosnej: bohater inny niż wszyscy ludzie, tajemniczy; zakochani, wojna, piękna kobieta, która nie dochowuje wierności; zazdrosny mąż, intrygi, wypadek. Ma też elementy iście amerykańskie, jak: szybkie samochody, alkohol, przyjęcia, kobiety, luksus. Książka jest syntezą tych dwóch tradycji.

Główny bohater to Jay Gatsby. Wielki Gatsby. Dlaczego "wielki"? Inny, dziwny, tajemniczy, nieszczęśliwy, nieobliczalny. Czy przez to "wielki"? Może "wielki" siłą charakteru. "Wielki", bo wytrwały w swojej miłości? A może wcale nie taki "wielki"? Może to kpina pisarza. Może to tylko zwyczajny, sentymentalny romantyk, nieprzystosowany do epoki, w której przyszło mu żyć?

Powieść o tym, że nie da się cofnąć czasu i żyć przeszłością. Nawet jeśli jest się "wielkim".