Co jakiś czas na polskim rynku wydawniczym pojawiają się debiutujący autorzy - jedni lepsi, inni gorsi, rzadko się jednak zdarza, aby pierwsza książka stawała się takim hitem, jak powieść Macieja Grabskiego pt. "Ksiądz Rafał". Z tego, co udało mi się znaleźć na temat autora dowiedziałam się, że jest on rzeczoznawcą w zakresie ochrony zabytków oraz tłumaczem i konsultantem w zakresie mediów, a jego doświadczenia literackie sprowadzały się do autorstwa kilkunastu fachowych artykułów. Tym bardziej cieszy, że zdecydował się na debiut w dziedzinie beletrystyki i należy mieć nadzieję, że zachęcony sukcesem debiutanckiej powieści oraz jej kontynuacji jeszcze nie raz będzie nas bawił i wzruszał na kartach nowych książek.

"- Wojna nie wojna ale zmiany idą. (...) Może nawet i koniec świata. Dzisiaj siódmy dzień siódmego miesiąca siedemdziesiątego siódmego roku. Mówiła babka, że jak cztery kosy się w kalendarzu spotkają to tak się może stać"*. Te słowa starego Mroczka miały się okazać prorocze dla małej wiejskiej parafii w Gródku. Tego dnia bowiem do wsi przybywa nowy proboszcz - ksiądz Rafał Nowina.

Gródczanie, ciągle mający w pamięci poprzedniego proboszcza, surowego księdza Stanisława, z niejaką obawą oczekują nowego duszpasterza. Pierwsze dni pobytu Rafała w Gródku pokazują, że Mroczek się nie mylił - nadeszły zmiany. Ksiądz nie zamyka się jak jego poprzednik na plebanii, wychodzi do ludzi, ma poczucie humoru, sam robi zakupy w sklepie, potrafi kosić, ma rękę do zwierząt, mistrzowsko gra na organach i, co go przekreśla w oczach miejscowych dewotek, nie lubi zbyt długich kazań (jego poprzednik potrafił nauczać kilkadziesiąt minut, a i nie wahał się spod ołtarza po nazwisku parafian upominać). Nie tylko wieś obserwuje Rafała, również nowy proboszcz poznaje, a my razem z nim, swoich parafian. I tych z najbliższego otoczenia, czyli członków rady parafialnej, i tych, którzy cieszą się we wsi największym szacunkiem, i tych, o których sąsiedzi mówią, że się "stracili". Szczególnie ci ostatni stanowią dla Rafała wyzwanie, wierzy on, że jeżeli ktoś się "stracił" (co gwarowo oznacza, że się zgubił) - należy go odnaleźć. Powoli dochodzi do wzajemnego zrozumienia i jak od samego początku księdza zaakceptowały zwierzęta, tak i ludzie przekonują się do nowego mieszkańca plebanii.

Co przede wszystkim urzeka w powieści Macieja Grabskiego? Wydaje się, że na to pytanie będzie tyle odpowiedzi, ilu czytelników. Do mnie najlepiej chyba trafił świetnie oddany klimat polskiej wioski drugiej połowy lat 70. - jako osoba urodzona pod koniec lat 60. i stale mieszkająca na wsi trochę sama pamiętam, a i sporo wiem z opowiadań rodziców. Autor bardzo prawdziwie wykreował swoich bohaterów. Często miałam wrażenie, że czytam o kimś mi bliskim i dobrze znanym, ot, o sąsiadce zza płotu czy pijaczku stale wysiadującym na przysklepowej ławeczce. To ludzie z krwi i kości, z zaletami i wadami, przyjaźniami i animozjami. I co ważne, nie można ich oceniać po pozorach - nie zawsze przywódczyni tercjarek jest przykładem do naśladowania, a funkcjonariusz SB może okazać się najcenniejszym przyjacielem, bo jak mówi sam ksiądz Rafał, "I w piekle dobrze mieć swoka..."**.

Książkę przeczytałam, albo raczej pochłonęłam, w ciągu dwóch wieczorów. Z żalem przewracałam ostatni kartkę i żegnałam Gródek i jego mieszkańców. Ale już planuję powrót do tego prawie "raju na ziemi". Wszak pan Maciej Grabski popełnił kontynuację powieści - nie mogę się doczekać ponownego spotkania z panem Antonim, Marianową, Bialikiem i Koconiami, a przede wszystkim ciekawa jestem, co nowego przytrafi się niezwykłemu księdzu Rafałowi - wszak nadchodzą nowe czasy...



---
* Maciej Grabski "Ksiądz Rafał", wyd. Znak 2011, s. 18.
* Tamże, s. 212.


[Recenzję opublikowałam na swoim blogu]