FILIP II, zwany PRZEZORNYM
=
Ożenki:
1543 Maria Manuela Portugalska (wnuczka syna siostry (Jan III Aviz, syn Marii) JOANNY SZALONEJ
- syn Don Carlos
1554 Maria Tudor ( kuzynka z drugiej linii – córka Katarzyny Aragońskiej ( siostry JOANNY SZALONEJ)
- bezdzietnie
- 1559 Elżbieta de Valois – księżniczka francuska, córka Henryka II i Katarzyny Medycejskiej
- dwie córki – Izabela Klarę Eugenia i Katarzyna Michalina.
- 1570 Anna Austriaczka - córka cesarza Maksymiliana II i siostry Filipa, ( Maksymilian był synem Ferdynanda I (brata Karola V, syna JOANNY SZALONEJ)
- Filip III
- chciał dorównać ojcu,
- zabronił spisywania swojej biografii – uważał, że to próżność
- był nadmiernie podejrzliwy i nieufny,
- jego stosunki z żonami, zgodnie z zaleceniem ojca, były rzadkie i krótkie,
- wolał pisać i czytać niż rozmawiać,
- źle wynagradzał (skąpił) ludzi, którzy dla niego pracowali.
- cierpiał na różnego rodzaju dolegliwości żołądkowe a potem na artretyzm – trudności z pisaniem,
- wiele budował – mówi się, że całe życie spędził właściwie na placu budowy, zatrudniał architektów ale pomysły i pierwotne plany były jego dziełem, wtrącał się architektom do roboty,
- zakładał ogrody w stylu niderlandzkim – pierwsza próba nieudana – wyschło wszystko do cna, potem sprowadzono ogrodników niderlandzkich i ściągano sadzonki drzew z całego świata, w Escurialu jednocześnie zakładano ogród i budowano klasztor,
- podróże, złośliwa anegdotka (być może Don Carlosa):
MADRYT -» ESCURIAL -» PARDO-» ARANJUEZ -» MADRYT -» ESCURIAL itd.
- kolekcjonował: księgi, monety, obrazy – wielkie kolekcje w Pardo i Escurialu
- matematyk Pedro de Escuvel miał opisać położenie wszystkich miejscowości, rzek itp.
- pracownie alchemiczne,
- wyśmiewał astrologię ale kilkakrotnie zamawiał i zachował horoskopy postawione przez niemieckiego maga MATEUSZA HACO. ( podarł publicznie księgę z horoskopami)
„Zainteresowanie Filipa tymi sprawami pokazuje jeden z fresków w bibliotece Escurialu ( w segmencie sufitu poświęconym astrologii), na którym gwiazdy na niebie znajdują się dokładnie w takim położeniu, w jakim były w momencie narodzin króla. Tak to zostało pomyślane, gdyż pierwotne szkice do fresków przetrwały i są na nich własnoręczne notatki naczelnego architekta i powiernika Filipa, JUANA DE HERRERY.” [...]
Filip na pewno czasem postępował według rad kogoś, kto znał się na astrologii, gdyż kamienie węgielne głównego gmachu i kościoła w Escurialu położono w dokładnie z góry ustalonych terminach, kiedy przychylny był układ planet. Wskazywano też na to, że cały plan Escurialu przypomina wykonaną przez Herrerę rekonstrukcję przedchrześcijańskiej „magicznej” świątyni Salomona.” [...]
Niewykluczone, na przykład, że (Filip) lubił ubierać się na czarno, ponieważ ten kolor kojarzył się z Saturnem, do której to planety król czuł szczególny pociąg; traktat o magii znany jako »Picatrix«, którego egzemplarz Filip posiadał, głosił, że czarny strój jest skutecznym sposobem ściągnięcia na tak przyodzianego człowieka dobroczynnych wpływów Saturna.” (s. 51.)
- traktował bardzo poważnie religię, choć czasami sprzymierzał się z protestantami np. i przez jakiś czas chronił w swoim państwie kalwinów, współpracował jednak z inkwizycją i tępił herezję – w Niderlandach płonęły stosy, brał udział w auto da fe (wyznanie wiary) połączonych często z egzekucjami, nasiliły się za jego panowania ataki na Morysków,
- bunt Morysków i rozgromienie go przez przyrodniego brata Filipa, Jeronimo; zatrzymanie pogromu i wielka akcja przesiedleńcza, podczas której zginęło wielu Maurów,
- przyłączenie do Świętej Ligi – zwycięstwo na Turkami pod Lepanto; namalowanie przez Tycjana na zamówienie obrazu łączącego to zwycięstwo i jednocześnie świętującego narodziny syna Don Ferdynanda - »Ofiara Filipa II «. ( »Alegoria bitwy pod Lepanto«,)
ESCURIAL – pomnik Filipa II, budowany 1563 – 1584
„Zdarzały się opóźnienia, były dwa poważne pożary, raz w budowlę trzasnął piorun. W maju 1577 wybuchł nawet bunt wśród robotników, kiedy kilku ich kolegów uwięziono za burdy. Kolumna pięćdziesięciu robotników, grając na kobzach i bijąc w bębny pomaszerowała do więzienia, żeby uwolnić przyjaciół. (...) Król okazał się wielkoduszny (...) i ukarano tylko prowodyrów.” (s. 154.)
Escurial był także przewidziany jako królewskie mauzoleum , Filip przeniósł tam także szczątki swego ojca z Yuste, nie dało się przenieść szczątków Ferdynanda i Izabeli, bo proces rozkładu posunął się zbyt daleko.
Ostatnie dni życia spędził pomiędzy łóżkiem a fotelem inwalidzkim, powalony przez artretyzm, puchlinę wodną i zakażenie krwi.
= = =
* Geoffrey Parker,
Filip II (
Parker Geoffrey)
, przeł. Irena Szymańska, PIW, 1985
(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.