Oskar Miłosz, potomek starej polskiej rodziny z terenów Litwy (po roku 1918 zadeklarował się jako Litwin i był jakiś czas dyplomatycznym przedstawicielem Republiki Litewskiej we Francji), urodził się w roku 1877 w Czerei. Mając dwanaście lat opuścił rodzinną domenę - "dom pięknych dni dzieciństwa" i "kraj o barwie ciszy i czasu" - i przeniósł się z rodziną do Paryża, gdzie ukończył liceum Janson de Sailly (1896) i odbył studia wyższe (1896-1899). Po młodzieńczym tomie pod auspicjami symbolizmu ("Le poème decadences", 1899) opublikował "Siedem samotności ("Les Sept Solitudes", 1906). (...) Ale dopiero w 1910 roku objawia się - za sprawą "Miłosnego wtajemniczenia" - Oskar Miłosz, jakiego znamy, i jest to punkt zwrotny w ujawnionym przebiegu myśli tego wielkiego poety francuskiego. Jak Pinamonte, jest on teraz nawróconym Don Juanem, tułaczem pogodzonym z własnym życiem, samotnikiem pojednanym ze światem miłości. Nie wątpi już o swym rzeczywistym istnieniu; żyje, uznaje miłość za "sposób powszechnego porozumienia między materią a duchem" i "podwalinę całej naszej duchowej architektury". Poeta bliski ezoteryzmowi symbolistów przeobraża się w poetę, który - jak bohater "Wtajemniczenia" - zawierza religijnej prawdzie objawiającej się uczuciu.

(...) "Wtajemniczenie" to niezwykła opowieść o konwersji Don Juana-Pinamonta, przygodzie jego umysłu i wędrówkach jego wyobraźni ścigającej raj utracony dzieciństwa i zwodnicze widma miłości. I rzecz o ziemskich jego podróżach przez sto okolic świata, również przez Polskę króla Stanisława, który znał hrabiego-księcia i nazywał Antystenesem tego filozofującego włóczęgę, co w poszukiwaniu wielkiego uczucia przemierzał gościńce Europy i ulice jej miast.

(Według "Przedmowy" A. Międzyrzeckiego)

[Wydawnictwo Literackie Kraków, 1978]