Znakomita powieść satyryczna z 1955 roku, która obok "Słonia", "Wesela w Atomicach" i "Ucieczki na południe" należy do klasycznych tekstów prozatorskich Mrożka, w krzywym zwierciadle pokazujących polską rzeczywistość powojenną.

W odwiecznym dla polskiej wsi trójkącie - między panem, wójtem a plebanem - toczy się życie pełne konfliktów, sprzeczności i paradoksów. Czasem jedynym wyjściem z sytuacji jest wyzwalający śmiech, choćby był śmiechem przez łzy. Może to niepokojący znak, ale w ostatnich latach ta właśnie powieść Mrożka nabrała nowej aktualności.

[Noir sur Blanc, 2001]