"»Żelazna rękawica Stalina« to fantastyczna hybryda. Niby biografia Nikołaja Jeżowa, sowieckiego kata, szefa NKWD, ale tak naprawdę - szalona powieść o naszej (Środkowo-Wschodniej) Europie. Bardzo prawdziwa i trochę zmyślona. Intrygująca i przerażająca. śmieszna i straszna. Czyta się ją lekko i przyjemnie. Niemniej za słowami i obrazami czai się wielki strach. Widać krew. Ten literacki rollercoaster wciąga od pierwszego do ostatniego zdania. Mistrzostwo. Absolutne".

Piotr Kępiński


Powieść Herkusa Kunčiusa "Żelazna rękawica Stalina", w przekładzie Izabeli Korybut-Daszkiewicz, jest przewrotną biografią kata, który padł ofiarą systemu. Herkus Kunčius nie ma litości dla swojego bohatera, "torturuje" go własną ironią.

Autor z ogromną dawką ironii opisuje losy Nikołaja Jeżowa, urodzonego na Litwie szefa NKWD i wykonawcy Wielkiego Terroru. Literackie studium przypadku przedstawia narodziny "homo sovieticus" i przypomina o genezie krwawego bolszewizmu - jego zalążki pojawiły się jeszcze w Imperium Rosyjskim.


Herkus Kunčius (ur. 1965) - litewski prozaik, dramatopisarz, librecista i eseista, laureat wielu nagród literackich, zdecydowanie najważniejszy dekonstruktor totalitaryzmu we współczesnej literaturze litewskiej. Po polsku ukazały się m.in. jego powieść "Litwin w Wilnie" (2014) i wybór opowiadań "obrazki litewskie" (2019).

Izabela Korybut-Daszkiewicz (ur. 1970) - tłumaczka literatury litewskiej i rosyjskiej. Ukończyła polonistykę i lituanistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Współpracowała z mediami polonijnymi na Litwie i w Kirgistanie. Była redaktorem działu wschodniego w miesięczniku "Literatura na Świecie" i redaktorem działu krótkich form w miesięczniku "Twórczość". Kilkukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. W 2018 roku Litewskie Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury oraz Ministerstwo Kultury Litwy przyznały jej Nagrodę św. Hieronima za profesjonalne tłumaczenia i promocję literatury litewskiej w Polsce. W 2019 roku wyróżniona Nagrodą "Literatury na Świecie" w kategorii Proza za przekład "Silva rerum II" Kristiny Sabaliauskaitė. Dwie z przełożonych przez nią książek: "Silva rerum" Kristiny Sabaliauskaite (2016) oraz "Ciemność i partnerzy" Sigitasa Parulskisa (2021), znalazły się w finale Literackiej Nagrody Europy Środkowej "Angelus".


[Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego we Wrocławiu, 2023]