Czym jest altruizm, bezinteresowność, idealistyczna walka o sprawę? Któż, biorąc do ręki książkę Manuela Puiga spodziewałby się, że znajdzie w niej odpowiedź na to właśnie pytanie?

W jednej celi siedzą homoseksualista Molina i rewolucjonista Valentin. Pierwszy żyje w świecie filmowych romansów i ckliwych piosenek. Na pierwszy rzut oka płytka osobowość. Drugi dużo czyta, jest pochłonięty ideami walki o sprawiedliwość społeczną. Spędzony razem czas upływa im w tej powieści głównie na tym, że Molina opowiada Valentinowi filmy, które widział, będąc jeszcze na wolności. Snucie tych łzawych i błahych historii umila monotonną więzienną codzienność. W tym niezmiennym środowisku prawie niepostrzeżenie zachodzi przemiana, która w pełni uwidoczni się później, kiedy jeden z bohaterów wyjdzie z więzienia.

Warto zwrócić uwagę na bardzo ciekawą formę tej powieści. Nie ma tu klasycznej epickiej narracji. Niemal całą historię autor oparł na dialogach, jedynie na końcu dodając do nich pewien raport. Do użytych zabiegów formalnych znakomicie dostosował język. Opowieści Moliny brzmią naturalnie, jakby znajomy opowiadał wam swój ulubiony film, zaś przy lekturze wspomnianego raportu naszpikowanego policyjno-urzędniczą nowomową można się nieźle uśmiać.

Ciekawą formę i żywy język dopełnia oryginalny pomysł dramaturgiczny. Zbliżając się do zakończenia, odkrywamy bowiem niewidoczną z pozoru przemianę, jaka zaszła w bohaterach. W mistrzowsko dyskretny sposób Puig przeistacza lekkoducha Molinę w bojownika, który, owszem, pozostaje wierny swoim romansowym ideałom, ale potrafi dla nich poświęcić wszystko i stać się człowiekiem czynu. Surowego i zasadniczego Valentina widzimy zaś pod koniec jako tego, który odpływa w świat bezproduktywnych marzeń.

Odkładając książkę na półkę, możemy odpowiedzieć na postawione na początku tej recenzji pytanie. Czym jest altruizm, bezinteresowność, idealistyczna walka o sprawę? Puig stawia znak równości między tymi pojęciami a miłością.