"W »Ucieczce bez kresu« metaforycznie żydowska ucieczka Franciszka Tundy (bez końca ani początku, bez kierunku ani punktu wyjścia), celowe pomieszanie nagromadzenia szczegółów popycha bohatera w kierunku wymiaru kolektywnego, coraz bardziej anonimowego, jak »ciemne morze« bezosobowego tłumu, w stronę wielości przerażającej, ale niezróżnicowanej, która niszczy jedność osoby w pirandeliańskiej gamie »jeden, nikt i sto tysięcy« [...]

Żyd austriacki, Franciszek Tunda, zwolniony ze służby Historii po zakończeniu wojny, zmierza do Wiednia, pokonując tysiące przeszkód, przystanków i okrężnych dróg, urzeczywistnia również, na swój sposób, drogę na Zachód Żyda, który opuścił swój sztetl. Dla Tundy tym sztetlem jest zgasłe Imperium i cicha pustelnia syberyjska u Baranowicza; jego podróż jest również alegorią podróży od »straszliwej wyjątkowości Boga Żydów« ku »uwodzicielskiej różnorodności życia nowoczesnego«...".

Claudio Magris, "Daleko, ale od czego? Joseph Roth i tradycja Żydów wschodnioeuropejskich"


[Wydawnictwo Austeria, 2017]