Rodzimy się przedwcześnie, nadzy, bezbronni i nieprzystosowani do życia. Liczne cechy naszej anatomii i fizjologii będące oznaką spowolnienia rozwojowego powodują, że przypominamy pod wieloma względami dojrzały płciowo embrion szympansa. W punkcie wyjścia jesteśmy zatem nie tyle inteligentną, uduchowioną istotą, lecz wybrakowanym biologicznie zwierzęciem zdanym na długotrwałą opiekę. Kontrast między naszą ułomnością a niemającym precedensów w świecie przyrody sukcesem ewolucyjnym, między pierwotną niemocą a niebywałą kreatywnością kulturową stanowi paradoks, który leży u podłoża refleksji Arnolda Gehlena, współtwórcy klasycznej antropologii filozoficznej.


[Wydawnictwo Naukowe UMK, 2013]