Odkrycia geograficzne symbolicznie poszerzyły „granice świata”. Rozpoczęły też erę kolonizacji. Głowy państw widziały w nowych ternach możliwość wzbogacenia się czy też relokacji obywateli. Te ekspansje, niosące postęp i rabunek, mocno wpłynęły na historię i kształt wielu krajów. Kazimierz Dziewanowski w książce „Brzemię białego człowieka” przygląda się tzw. imperium brytyjskiemu w czasach, kiedy jego obszar znacznie przekraczał wyspę na obrzeżach Europy.

Autor szeroko potraktował temat i podjął różne kwestie, które się z nim wiążą: proces kształtowania się imperium, tło historyczne, kwestie prawne, sposób prowadzenia polityki, dyplomacja, ważne postacie, które przyczyniły się do rozbudowy imperium, wygląd statków i warunki na nich panujące, bitwy morskie itd. Stara się być obiektywny i przedstawić zarówno negatywne skutki podbojów, jak i korzyści, które niosły. W niektórych miejscach wywód mógłby zostać lepiej usystematyzowany i podsumowany, jednak należy docenić jego szeroką perspektywę.

Interesujący jest styl tej publikacji: pomieszanie naukowego wykładu z powieścią awanturniczą. Mamy tu zaprezentowane mnóstwo faktów, ale miejscami czyta się je z wypiekami na policzkach. Kazimierz Dziewanowski odnosi się do źródeł, ale opisuje je, dodając intrygującego charakterku. Uwielbiam taki sposób przekazywania wiedzy. Kojarzy mi się on z moim wykładowcą historii Wielkiej Brytanii. Niewiele osób opuszczało jego zajęcia, bo opowiadał niezwykle barwnie. Często przemycał zabawne, a nawet pikantne anegdotki, aby opisać pewne problemy. Dużo tych historyjek jeszcze pamiętam, mimo że jestem kilka ładnych lat po studiach.

W języku polskim nie ma wielu publikacji o historii Wielkiej Brytanii. Może Windsorowie czy Henryk VIII lub legenda Camelotu rozpalają ciekawość i wyobraźnię. Z innymi zagadnieniami jest znacznie gorzej. Dlatego cieszy mnie tak obszerna książka o brytyjskim imperium. Przemyślałabym nieco jej kompozycję, ale podoba mi się za przystępny styl i szerokie ujęcie tematu.

[Recenzja była publikowana na blogu oraz innych portach czytelniczych]