W kraju, w którym prawie 92% społeczeństwa [1] to katolicy, żony duchownych innych wyznań chrześcijańskich paradoksalnie zdają się niknąć w tłumie. A przecież ich pozycja w ramach wspólnot religijnych jest bardzo ciekawa – najczęściej bywają aktywnie w nie zaangażowane, wspierają mężów, niejednokrotnie zajmują się plebanią, prowadzą szkółkę niedzielną lub biuro parafialne. Jednocześnie czasem same pracują zawodowo, wykonują prace domowe i dbają o rodzinę.

„Żony pastorów” to wywiady z kobietami, które stoją u boku duchowych liderów. Na książkę składają się rozmowy z mądrymi, doświadczonymi kobietami, które dzielą się swoimi wspomnieniami, przemyśleniami i wydarzeniami z życia. Niektóre nieco chowają się za swoją wiarą, głównie mówiąc o Bogu i ewangelizacji. Inne pokazują odważnie prawdziwą twarz, przyznają się do depresji, kryzysów wiary i bez wstydu opowiadają o życiowych zakrętach.

Anna Radomska dociera do żon duchownych różnych Kościołów, które łączy jeden wspólny mianownik – rola pastorowej. Kobiety dzieli wiek, wykształcenie, nierzadko poglądy i doświadczenia. Wyznają jednak wspólne wartości i podążają ścieżkami wiary. Wszystkie trwają u boku swych mężów, chociaż każda z nich nieco inaczej rozumie swoje życiowe powołanie. Jedne stają w cieniu pastorów i księży, wspierając ich nieustannie i pomagając w pracy i dbając o domowe ognisko. Są też takie, które dotrzymują kroku mężom, będąc równoprawnymi partnerkami w każdej dziedzinie życia.

Rozmówczynie Anny Radomskiej to pewne siebie, silne i spełnione kobiety. Świadomie dokonały wyborów, kierują się na co dzień wiarą, a wspólnota i Kościół są dla nich bardzo ważne. Większości z nich religia nie tylko nie ogranicza, ale jest dla nich źródłem siły. Klaudia Dulińska przyznaje, że „Kościół nauczył mnie też pewności siebie. Może to samolubne, ale nauczył mnie poczucia wartości, że mam prawo mieć własne zdanie, czy przeprowadzić z kimś trudną rozmowę. Przestaję się chować” [2]. Małgorzata Siczek patrząc w swoją przeszłość stwierdza – „nie chcę niczego żałować. Jeśli zaczynam czegoś żałować, zatrzymuję się w miejscu. A tego bardzo nie chcę” [3].

„Żony pastorów” to także uchylanie rąbka tajemnicy o codziennym i prywatnym życiu kobiet. Wszystkie mają swoje pasje, hobby, marzenia i nadzieje. „Lubię spotykać się z na kawie z kobietami. Bardzo lubię spędzać czas ze swoimi dziećmi, a teraz, gdy córka wchodzi w taki wiek, że się zaprzyjaźniamy, pójść z nią gdzieś na kawę, na zakupy, znaleźć jej fajną bluzkę” [4] – przyznaje Klaudia Dulińska. Inne opowiadają o podróżach, górskich szlakach, czytanych książkach – o tym, jak się relaksują, gdzie szukają wytchnienia i inspiracji.

Anna Radomska przede wszystkim jednak porusza ze swoimi rozmówczyniami tematy wiary, religii i wyznawanych wartości. Bogna Kuczyńska zauważa, że „Wiara […] nie chroni nas przed przeżywaniem trudnych rzeczy. Jesteśmy niedoskonali. Kościół jest niedoskonały, ranimy się. Było dużo niełatwych zdarzeń, ale w tych chwilach towarzyszyły mi raczej trudne emocje, nie kryzysy. Pytanie i poznawanie Boga w czasie trudnych przeżyć to nie jest coś, co mnie rozczarowuje. Przyjmuje to jako element życia w niedoskonałym świecie” [5]. Kobiety zwierzają się również ze swoich pierwszych doświadczeń w roli pastorowych, rozważają, czy małżeństwo z duchownym różni się od innych związków, wspominają, jak poznały mężów i jak potoczyły się ich historie.

„Żony pastorów” czyta się niezwykle szybko, z każdą stroną zagłębiając się w opowieściach kolejnych kobiet. Wywiady opierają się na bardzo zbliżonej puli pytań, jednak chciałoby się usłyszeć jeszcze więcej, przeczytać o sprawach, które są często jedynie zasygnalizowane w poszczególnych historiach, zajrzeć głębiej w ten świat. Jednocześnie to rozmowy prowadzone w taktowny i wyważony sposób, przystępnym językiem. Anna Radomska uchyla drzwi do domów rodzin pastorów i księży, pozwala poznać nietuzinkowe osoby i ich punkt widzenia. To intrygująca, pozostawiająca po sobie niedosyt lektura.

[Recenzja opublikowana na innych portalach czytelniczych]

[1] za: Wikipedia.pl – hasło „Polska”.
[2] Anna Radomska, „Żony pastorów czyli życie trudne, lecz nie nudne”, wyd. Dobry Skarbiec.pl, 2021, s. 149.
[3] Tamże, s. 131.
[4] Tamże, s. 150.
[5] Tamże, s. 163.