Szczerze mówiąc, autor nie lubi wstępów i prawie nigdy ich nie czyta. Jednak potrzebnych jest kilka wyjaśnień, które, mam nadzieję, pomogą polskiemu czytelnikowi lepiej zrozumieć tę oto książkę. Jej celem było przedstawienie polskiej publiczności historii Czech, ale też poniekąd pokazanie, jak tę historię postrzegają sami Czesi. Dlatego, aczkolwiek starałem się uwzględniać polski (ale też szerszy, środkowoeuropejski, a nawet europejski i światowy) kontekst, akcenty rozłożone są przede wszystkim na podstawie czeskiego punktu widzenia. Autor z góry przeprasza tych wszystkich, którym być może będzie w książce brakować więcej informacji o stosunkach polsko-czeskich. Tu jednak chodzi o historię Czech, a nie wzajemnych relacji naszych narodów - te przedstawiono w zakresie odpowiadającym ich znaczeniu w ramach całości czeskich dziejów.

Przy okazji chciałbym gorąco podziękować wszystkim tym, bez których "Czesi" nie mogliby powstać. A więc zwłaszcza mojej żonie Katarzynie, która - pytając mnie często o rozmaite momenty z czeskiej historii - właściwie podsunęła mi pomysł napisania książki, a później była jej pierwszym czytelnikiem i recenzentem. Chciałbym również podziękować wszystkim kolegom historykom, którzy zgodzili się na przeczytanie fragmentów tekstu i swoimi uwagami przyczynili się do jego udoskonalenia. I - "last but not least" - dziękuję wszystkim studentom filologii czeskiej, których uczyłem w ubiegłych latach historii Czech na slawistykach we Wrocławiu i w Krakowie. Dzięki nim mogłem lepiej zrozumieć oczekiwania i potrzeby potencjalnego polskiego czytelnika.

---
* Petr Jokeš, "Czesi", Wydawnictwo Avalon, 2020, s. 17.