"Skarbiec wiedzy" jest jedną z najciekawszych encyklopedii średniowiecznych, różniącą się wprawdzie od encyklopedii naszych czasów sposobem organizacji materiału, ale tożsamą z nimi jako próba zgromadzenia podstawowych wiadomości ze wszystkich niemal dziedzin nauki. Dzieło składa się z trzech ksiąg. Pierwsza obejmuje wiadomości z zakresu teologii, historii powszechnej, fizyki, astronomii, geografii, rolnictwa, historii naturalnej, druga dotyczy etyki, trzecia retoryki i polityki, do których autor przywiązuje szczególną wagę. Jak wszystkie encyklopedie po dziś dzień "Skarbiec" operuje oczywiście wiedzą z drugiej ręki i pod tym względem wyda się zapewne bardziej interesujący czytelnikom nieprofesjonalnym niż historykom nauki. Natomiast jako suma pewnej wiedzy o świecie pozostaje bezcennym dokumentem umysłowości "inteligenta" (bo nie "intelektualisty") swojej epoki.


Florentyńczyk Brunetto Latini (ok. 1220-1294), o pokolenie starszy od Dantego, który go znał i w "Boskiej komedii" mówi o nim pięknie jako o swoim mistrzu (choć z niezrozumiałych dla komentatorów przyczyn umieścił go jednak w Piekle), był przede wszystkim praktykiem polityki. Uwikłany w walki gwelfów i gibelinów znalazł się na kilkuletnim wygnaniu we Francji, gdzie powstały jego główne dzieła, m.in. "Skarbiec", napisany zresztą po francusku. Po powrocie poświęcił się intensywnej działalności obywatelskiej w służbie rodzinnemu miastu, dochodząc do wysokich godności i ciesząc się powszechnym szacunkiem.

Warstwa polityczna "Skarbca", niejako potwierdzona aktywnością jego autora, zapowiada już myśl polityczną Renesansu, której ukoronowaniem będzie dzieło innego obywatela Florencji - Niccolò Machiavellego.


[Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992]