Jesienią 1944 roku Hans Fallada (właśc. Rudolf Ditzen, 1893-1947) - znany pisarz niemiecki, autor m.in. powieści "I cóż dalej, szary człowieku?" (1932), "Wilk pośród wilków" (1937), "Pijak" (1944), "Każdy umiera w samotności" (1946) - został osadzony w więzieniu dla umysłowo chorych przestępców pod zarzutem usiłowania zabójstwa żony. W takich okolicznościach postanowił spisać pamiętnik dokumentujący okres nazistowskich rządów i swoją wewnętrzną emigrację. Był świadom, że pisząc, naraża nie tylko własne życie, lecz także wszystkie osoby, które przywoływał we wspomnieniach, jednak czuł przymus pozostawienia świadectwa.

"Czy nie rzucą się na te stronice, tak że nie obroni mnie nawet najdrobniejsze pismo, gdy odcyfrują choć jedno zdanie? Czy nie powinienem raczej podrzeć wszystkiego, co napisałem w ostatnich dniach, i wrzucić do sedesu? Nie wiem. Walczę ze sobą". Minęło wiele lat, zanim odszyfrowano rękopis "Dziennika więziennego", dopiero niedawno został on w Niemczech opublikowany po raz pierwszy.


[Czytelnik, 2011]