"Utopia 2. Penetracje" to druga cześć wydawanej przez Wydawnictwo Literackie trylogii. Pierwszą była książka Beaty Matkowskiej-Święs "Podróż do nieuchwytnego. Rozmowy z Krystianem Lupą", trzecia (znowu samego Krystiana Lupy) nosić będzie tytuł "Utopia 2. Reakcje".

Teatralnej twórczości Krystiana Lupy od dawna towarzyszy twórczość literacka. Refleksje na temat wziętego na teatralny warsztat tekstu, teatru w ogóle, ludzi i świata, manifesty i wyjątki z prowadzonego od lat dziennika, pojawiają się w programach kolejnych spektakli, w osobnych wydawnictwach. Pierwsza Utopia, czyli książka "Utopia i jej mieszkańcy", która ukazała się w 1994 roku, była zbiorem takich właśnie refleksji. "Utopia 2. Penetracje", kontynuacja tamtej, to fragmenty dziennika z lat 1993-2003.

Jest to dialog z tekstami, które stały się podstawą spektakli Krystiana Lupy w ciągu ostatniej dekady: z Lunatykami Brocha, Rodzeństwem Bernharda, Płatonowem Czechowa, Mistrzem i Małgorzatą Bułhakowa, czy Na dnie Gorkiego, żeby wymienić tylko kilka ważniejszych. To wczytywanie się i odkrywanie nie podejrzewanych wcześniej sensów. To rozbijanie literatury na atomy. To także dialog z samym sobą, z własnymi myślami, dążeniami. Dialog zawsze z teatrem w tle, zawsze wokół teatru. Dialog zapisany, bo "pisanie jest sposobem myślenia".

Datowane niezwykle precyzyjnie zapiski powstawały w różnych miejscach i okolicznościach. Krystian Lupa starannie notuje: "z zeszytu (...) - na plaży", albo "z taśmy po próbie Nocy". Większość z nich jednak, oznaczona nie tylko datą, lecz i godziną, to rozmowy ze sobą przed ekranem komputera, o dźwięcznym imieniu Leonard. W książce zostały pogrupowane w rozdziały i (najczęściej) opatrzone komentarzem w celu przybliżenia czytelnikowi okoliczności i powodów owych zapisków powstania.

Krystian Lupa jest artystą wszechstronnym. Wybitny reżyser liczący się nie tylko w teatrze polskim, lecz i europejskim, jest także absolwentem Akademii Sztuk Pięknych. Jego twórczość literacka to nie tylko dzienniki i manifesty teatralne (Utopia i jej mieszkańcy, Labirynt), ale także np. tłumaczenia Rilkego (Historia opowiedziana ciemności), czy Bernharda (np. Wymazywanie - tłumaczenie, które stało się podstawą scenariusza spektaklu, lecz, niestety, nie ukazało się drukiem).

Penetracje literackie i teatralne Krystiana Lupy tworzą obraz migotliwy i opalizujący. Autor nie narzuca czytelnikowi swoich wizji, choć bywa niezwykle sugestywny. Wskazuje niejednoznaczności, wytrąca z pewności. Zmusza do zastanowienia. Wciąga czytelnika w dialog, który jest dopełnieniem dialogów składających się na tę książkę.