Technologia i natura – dwa czynniki, które nieustannie zmieniają nasz świat. Zdaniem Petera Frase’a postępująca automatyzacja i rozwój technologiczny oraz drastyczne zmiany klimatu doprowadzą do końca świata, który znamy. W przeszłość odejdzie również tradycyjnie rozumiany kapitalizm. Bo w jaki sposób mówić o rynku pracy, kiedy dużą część zatrudnienia przejmą maszyny? Albo jak podchodzić do dystrybucji dóbr, kiedy katastrofa ekologiczna dramatycznie ograniczy ich ilość?

Frase wybiega myślami w przyszłość, choć jak daleką – trudno powiedzieć. Swoje wizje buduje w oparciu o najnowsze badania naukowe oraz futurystyczną literaturę science fiction, bo to właśnie artyści, pisarze i filmowcy stoją za najbardziej rozpoznawalnymi wizjami przyszłości. Frase udowadnia, że już wkrótce będziemy musieli zdecydować, którą drogą podążać. I tylko od dalszych politycznych i ekonomicznych decyzji zależy, czy kolejne pokolenia będą żyć w technologicznej utopii rodem ze "Star Treka", rywalizować o ostatnie zasoby jak w "Mad Maksie" czy zostaną podzielone na lepszych i gorszych jak w niedawnym "Elizjum".

Rozważane przez Frase’a scenariusze to wypadkowa tego, jak poradzimy sobie z rozwojem technologii i zmianami klimatycznymi. Jak przebiegnie automatyzacja i kto na niej skorzysta: wszyscy czy garstka właścicieli pracujących maszyn? Co zrobimy z ograniczonymi zasobami w świecie po katastrofie naturalnej: postaramy się podzielić je równo, czy może jednak pojawi się ktoś, kto zdecyduje, że liczebność populacji należy dostosować do liczby zasobów. Balansując między naukowymi faktami a popkulturowymi wyobrażeniami, między światem nadmiaru a niedoboru, Frase tworzy fascynujące wizje świata – a utopię od apokalipsy dzieli naprawdę niewiele.


Peter Frase
Amerykański socjolog. Studiował na Univeristy of Chicago i City University of New York. Wśród jego zainteresowań badawczych znalazły się rynek pracy, socjologia miasta i metody ilościowe. Brał udział w licznych projektach naukowych dotyczących polityki miejskiej oraz imigracji, w których zajmował się m.in. analizą danych. Jest redaktorem kwartalnika "Jacobin" - czasopisma nazwanego przez Noama Chomsky'ego "światłem na mroczne czasy". Współpracował m.in. z magazynem "In These Times" oraz z Al-Dżazirą.

[Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018]