W "Rudinie" (1856), w swej pierwszej społeczno-psychologicznej powieści o znaczeniu i losach przodujących przedstawicieli szlachty, Turgieniew ujawnił obok obywatelskiej pasji serdeczny liryzm, odsłaniający głębię przeżyć Rudina i Natalii, dwojga głównych bohaterów. Wątek miłosny jest rdzeniem utworu obejmującego całe życie tytułowego bohatera i jego otoczenia, ale głównym problemem powieści jest temat tzw. "niepotrzebnych ludzi", wykształconych inteligentów, nie umiejących znaleźć sobie miejsca w ówczesnej rzeczywistości rosyjskiej.