"Bilans" to książka poruszająca i wyjątkowa, zwłaszcza dla polskiego czytelnika. Autorka – zaangażowana działaczka Hitlerjugend – od listopada 1939 do roku 1944 aktywnie uczestniczyła w germanizowaniu tzw. Kraju Warty. Pracowała w przyłączonym do Rzeszy Poznaniu jako dziennikarka. Tworzyła wśród tamtejszych Niemców hitlerowską organizację młodzieżową. Potem wysiedlała polskich chłopów z wiosek, w których następnie osiedlano Niemców, ściągniętych do Rzeszy z Besarabii, czy Wołynia. Po raz pierwszy polski czytelnik otrzymuje do ręki tak wyrazistą relację Niemki z tego, kim była, co robiła i co przeżywała w okupowanej Polsce.

"Bilans" jest rachunkiem sumienia. Książka ta ukazała się w Niemczech w roku 1963 i wywołała gwałtowne reakcje. Dla jednych była przykładem autentycznego "przezwyciężania przeszłości", dla innych jedynie usprawiedliwianiem siebie. Autorka w listach pisanych do swej byłej przyjaciólki szkolnej, Żydówki, którą zresztą zdradziła nim tej udało się wyjechać z hitlerowskich Niemiec, wyjaśnia motywy swego postępowania i zaświadcza swą przemianę. Wiele razy podkreśla, że nie chce siebie usprawiedliwiać. Za swą działalność w HJ zapłaciła po wojnie więzieniem i wielomiesięcznym internowaniem. Powtarza, że zmieniła się, co też zaświadcza samokrytyczną analizą całego swego życia. Ale przyznaje, że jeszcze długo po wojnie gardziła demokracją i nie tylko była wierna "ideałom" III Rzeszy, ale i pomagała ściganym przez aliantów nazistowskim funkcjonariuszom. Po tej spowiedzi autorka nie otrzymała jednak rozgrzeszenia. Na żaden z listów od byłej przyjaciólki nie otrzymała odpowiedzi. Ostro też na "Bilans" zareagował Heinrich Böll, twierdząc, że skrucha autorki jest powierzchowna. Natomiast z entuzjazmem przyjęła książkę Ida Friederike Görres, widząc w niej "kamień milowy opamiętania".

Polski czytelnik otrzymuje wyznania Melity Maschmann wprawdzie z czterdziestoletnim opóźnieniem, ale za to w bardzo dogodnym momencie.

[Oficyna Wydawnicza Mirecki, 2005]