Książka: Wszystkie nieba

Książka objęta patronatem BiblioNETki. Na wznak. Oczy otwarte. Hansie patrzy w niebo, bo leży, jak go ułożą. Mówi, że jest ogryzkiem człowieka - cierpi z powodu amelii, czyli wrodzonego braku kończyn. Do ośrodka Gotteswind, szkolącego pilotów, trafia z bidula, dzięki temu, że ma, jak sam twierdzi, ręce w stopniu wystarczającym. Inaczej nie mógłby latać. „Trudno jest być normalnym, gdy w tak wielu banalnych sprawach jesteś, ludziku, uzależniony od widzimisię kogoś słabo opłacanego i n...

Dziwna jest ta książka. Zastanawiałem się, jak opisać wrażenia z lektury, aż znalazłem w niej fragment, który te wrażenia idealnie oddaje – o Sani z niezwykłym talentem do snucia opowieści. „Jej bajki zaczynały się zwykle w normalnym, realnym i zwyczajnym świecie, skąd niepostrzeżenie, niemal niezauważalnie dla zanurzonych w fabułę słuchaczy, Sani przenosiła ich w dziwne, baśniowe, surrealistyczne przestrzenie, gdzie rzeczywistość współistniała z fantazją mieszając się z nią w konglomerat nie...

Dziwna jest ta powieść. Intrygująca. Mieszająca przyziemną, wręcz brutalną realność z niepokojącymi onirycznymi wizjami, choć właściwie i to, co w warstwie fabularnej realne, stoi pod znakiem zapytania. Bo imiona postaci, nazwa placówki, wzmianki o wojnie i mundurach wskazują, że rzecz dzieje się w hitlerowskich Niemczech. A przy całym szaleństwie i okrucieństwie tego systemu chyba jednak nikt tam nie wpadł naprawdę na pomysł (Uwaga: po kliknięciu pokażą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu)...

"Wszystkie nieba" to fascynująca opowieść o nieuchwytnej rzeczywistości, i o lataniu jako ostatecznym spełnieniu. Ale nie tylko. To także książka o uwięzieniu – w ośrodku szkoleniowym, gdzie o być lub nie być decyduje „władza”, jak i uwięzieniu wewnątrz kalekiego, nieposłusznego ciała.

Narrację Wojciech Bauer oddaje w ręce Hansa – uczestnika szkolenia, a tym samym większości wydarzeń w ośrodku Gotteswind. By nie musieć uwierzyć we własne kalectwo (jest pozbawiony nóg i ma szczątkową postać rąk), utożsamia się z jerzykiem - ptakiem anatomicznie przystosowanym jedynie do lotu, który na ziemi może tylko pełzać.

Czym jest kalectwo? Czy kalecy są pensjonariusze Gotteswind, czy może system, który ich tam wtłoczył? Co dzieje się naprawdę, co jest snem, a co przenikaniem? Warto sięgnąć po tę powieść, by samemu poszukać odpowiedzi, a być może i samemu postawić pytania.

Bauer w wyrafinowany sposób łączy tu przedstawienie fizjologicznej dotykalności bólu z poetyckim głosem. W efekcie powstaje dzieło o ogromnej sile oddziaływania: w nieoczekiwany sposób mówiące zarówno o jednostkowym doświadczeniu inności, jak i o mechanizmach władzy.

[Koobe, 2013]