Książka: Mesjasze

Lektura bardzo pieczołowicie przygotowanych przez Spiró "Mesjaszy" jest czynnością męczącą. Czytając o perypetiach Koła Sprawy Bożej, tzw. towiańczyków, podczas emigracji paryskiej można dostrzec ogrom trudu, jaki zadał sobie autor, by przenieść nas w tamten świat. Trud ten staje się niestety również udziałem czytającego. Jeżeli nawet sam temat wydaje się ciekawy, to już po przeczytaniu 796., ostatniej strony, wrażenie jego wyjątkowości ulatnia się. Wątków jest tu co najmniej kilkanaście, je...

Paryż, czasy Wielkiej Emigracji po powstaniu listopadowym. Polacy z trudem radzą sobie na obczyźnie – nie znają języka, nie cieszą się sympatią władz francuskich. Aż nagle pojawia się tajemniczy przybysz z Litwy, który uzdrawia chorą psychicznie żonę Mickiewicza i przekonuje wszystkich, że jest Mesjaszem. Polakom obiecuje odrodzenie ich ojczyzny, jeśli będą żyć na wzór Chrystusa. Zwolennicy Mesjasza zakładają Koło Sprawy Bożej, a Mickiewicz poświęca mu cykl wykładów w Collège de France. Specjalne zadanie otrzymuje Gerszon Ram: ma przekonać do Sprawy papieża w Rzymie i rabinów w Jerozolimie.

"Mesjasze" to oparta na autentycznych listach i wspomnieniach opowieść o emigracji polskiej lat 40. XIX wieku. György Spiró z pieczołowitością historyka odtwarza dzieje koła towiańczyków. Demitologizuje polskie legendy i odbrązawia część naszej historii. Jednocześnie z wizjonerską fantazją kreśli portrety duchowe Towiańskiego, Mickiewicza i Słowackiego. Ujęta w ceremonialnej stylistyce narracja miesza się z rozważaniami o roli religii w dziejach świata. Całość uzupełniają dociekania autora, jak to się stało, że wielcy poeci ulegli wpływowi wątpliwego proroka.

[Wydawnictwo W.A.B., 2009]