Tematem książki Józefa Spychalskiego "Trudne powroty" są rzadziej podejmowane przez pisarzy wątki dotyczące losów Polaków, którzy po klęsce wrześniowej trafili do obozów jenieckich, a następnie skierowani zostali do robót przymusowych na terenie III Rzeszy. Zdarzenia i sytuacje układające się w wojenne drogi grupy podchorążych, bohaterów utworu, odznaczają się sugestywnością i wrażliwością. Drugą warstwę książki stanowi obraz życia społeczeństwa niemieckiego - postaw ludzkich, stosunku do faszyzmu. Autentyzm przeżyć, realia tamtych dni, żywa narracja - stanowią niezaprzeczalne wartości utworu opartego na motywach autobiograficznych.

[Wydawnictwo Łódzkie, 1983]