Po raz drugi prezentujemy w serii Prozy Iberoamerykańskiej brazylijskiego pisarza – Machado de Assisa, którego twórczość od blisko stu lat niezmiennie interesuje i zachwyca czytelników nie tylko w Brazylii, ale także poza jej granicami.

Uważany w swoim kraju za najwybitniejszego pisarza XIX wieku zasłynął M. de Assis zwłaszcza jako twórca opowiadań. Niniejszy skromny wybór z jego ogromnej spuścizny nowelistycznej (7 tomów wydanych za życia autora, 4 pośmiertnie) zawiera utwory z różnych okresów twórczości. Akcja wszystkich, poza jednym, rozgrywa się w Rio de Janeiro, w którym M. de Assis się urodził i gdzie przeżył całe życie. To miasto dostarczyło mu tworzywa dla opisania pozornie drobnych konfliktów ludzkich, przedstawienia dramatów i dramacików, w których człowiek spod różnych szerokości geograficznych łatwo odnajdzie siebie.

Podobnie jak powieści M. de Assisa, również i opowiadania wytrzymały trudną próbę czasu – lektura ich dostarcza bowiem i dziś wiele satysfakcji, zarówno ze względu na egzotyczne dla czytelnika środowisko, jak i mistrzowską formę literacką.

[Wydawnictwo Literackie, Kraków 1975]